Szczekuszka

Szczekuszka
Ochotona
Link, 1795[1]
Ilustracja
Szczekuszka nepalska (O. roylei)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

zajęczaki

Rodzina

szczekuszkowate

Rodzaj

szczekuszka

Typ nomenklatoryczny

Ochotona minor Link, 1795 (= Lepus dauuricus Pallas, 1776)

Synonimy
  • Pika Lácèpède, 1799[2]
  • Lagomys[a] G. Cuvier, 1800[3]
  • Pica[b] G. Fischer, 1803[4]
  • Lagomis[c]: Fleming, 1822[5]
  • Abra[d] J.E. Gray, 1863[6]
  • Ogotoma J.E. Gray, 1867[7]
  • Conothoa Lyon, 1904[8]
  • Abrana[e] Strand, 1928[9]
  • Tibetholagus[f] Argyropulo & Pidoplichko, 1939[10]
  • Lagotona Kretzoi, 1941[11]
  • Pliochotona[f] Kretzoi, 1941[11]
  • Tibetolagus[g] Argyropulo, 1948[12]
  • Argyrotona Rekovetz, 1988[13]
  • Buchneria Erbayeva, 1988[14]
  • Alienauroa Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui, Sun Zhiyu & Yang Liu, 2017[15]
Gatunki

71 gatunków (w tym 37 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Szczekuszka[16] (Ochotona) – rodzaj niewielkiego ssaka z rodziny szczekuszkowatych (Ochotonidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej, we wschodniej Europie i w południowo-wschodniej Azji[17][18][19].

Charakterystyka

Długość ciała (bez ogona) 110–260 mm, długość ucha 14–39 mm, długość tylnej stopy 22–43 mm; masa ciała 40–360 g[19][20].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1795 roku niemiecki botanik i zoolog Heinrich Friedrich Link w książce swojego autorstwa poświęconej historii naturalnej[1]. Link wymienił kilka gatunków – Ochotona minor Link, 1795 (= Lepus dauuricus Pallas, 1776), Lepus pusilla Pallas, 1769 i Lepus alpinus Pallas, 1773 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)[21] Ochotona minor Link, 1795 (= Lepus dauuricus Pallas, 1776) (szczekuszka dauryjska).

Etymologia

  • Ochotona: mongolska nazwa ochodona dla szczekuszki[21].
  • Pika (Pica): tunguska nazwa peeka dla szczekuszki[22]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lepus alpinus Pallas, 1773.
  • Lagomys (Lagomis): gr. λαγως lagōs „zając”; μυς mus, μυος muos „mysz”[23]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lepus alpinus Pallas, 1773.
  • Abra (Abrama): tybetańska nazwa abra dla szczekuszki[24]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lagomys curzoniae Hodgson, 1857.
  • Ogotoma: wariant pisowni Ochotona[25]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Ogotoma pallasi J.E. Gray, 1867.
  • Conothoa: anagram nazwy rodzajowej Ochotona Link, 1795[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Lagomys roylii Ogilby, 1839.
  • Tibetholagus (Tibetolagus): Tybet; gr. λαγως lagōs ‘zając’[26]. Gatunek typowy: Lagomys koslowi Büchner, 1894.
  • Lagotona: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Lagos Palmer, 1904 oraz Ochotona Link, 1795[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Lepus pusilla Pallas, 1769.
  • Pliochotona: pliocen, od πλειων pleiōn ‘więcej, większy’, forma wyższa od πολυς polus ‘dużo’[27]; rodzaj Ochotona Link, 1795. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): †Ochotona lagreli Schlosser, 1924.
  • Argyrotona: gr. αργυρος arguros ‘srebro’, od αργος argos ‘lśniący, błyszczący’[28]; rodzaj Ochotona Link, 1795[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Ochotona thibetana A. Milne-Edwards, 1871.
  • Buchneria: Eugen Büchner (1861–1913), rosyjski zoolog niemieckiego pochodzenia[14]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Lagomys erythrotis Büchner, 1890.
  • Alienauroa: łac. alienus „obcy, cudzy”; auris „ucho”[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Ochotona huanglongensis Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui & Sun Zhiyu, 2017.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie podrodzaje i gatunki[29][20][17]:

Podrodzaj Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[16] Podgatunki[19][17][20] Rozmieszczenie geograficzne[19][17][20] Podstawowe wymiary[19][20][h] Status
IUCN[30]
Lagotona
Ochotona pusilla (Pallas, 1769) szczekuszka malutka gatunek monotypowy pas stepu od Wielkiego Syrtu, na południe od gór Ural i Mugodżary, na wschód do zachodniego Ałtaju (Rosja i Kazachstan) DC: 15–21 cm
MC: 95–270 g 		 LC 
Pika
Ochotona princeps (J. Richardson, 1828) szczekuszka amerykańska 5 podgatunków nierównomiernie w górach południowo-zachodniej Kanady (południowa Kolumbia Brytyjska i południowo-zachodnia Alberta) i zachodnich Stanów Zjednoczonych; zakres wysokości: 1200–3500 m n.p.m. DC: 16–20 cm
MC: 121–176 g 		 LC 
Pika
Ochotona collaris (E.W. Nelson, 1893) szczekuszka obrożna gatunek monotypowy południowo-wschodnia Alaska (Stany Zjednoczone) i północno-zachodnia Kanada (Jukon, Terytoria Północno-Zachodnie i północno-zachodnia Kolumbia Brytyjska), na zachód od rzeki Mackenzie; zakres wysokości: 500–2000 m n.p.m. DC: 17–19 cm
MC: 117–200 g 		 LC 
Pika
Ochotona pallasii (J.E. Gray, 1867) szczekuszka mongolska gatunek monotypowy góry Ałtaj (południowa Rosja, północny Sinciang i zachodnia Mongolia); rozdzielnie w południowej i wschodniej Mongolii (zaałtajska Gobi) i północnej Chińskiej Republice Ludowej (Dżungaria i Gobi); zakres wysokości: 1700–3100 m n.p.m. DC: 16–23 cm
MC: 150–270 g 		 LC 
Pika Ochotona opaca Argyropulo, 1939 gatunek monotypowy endemit Kazachstanu (wyżyny na północ, zachód i wschód od jeziora Bałchasz); zakres wysokości: 400–1000 m n.p.m. DC: 15–20 cm
MC: 100–173 g 		 LC 
Pika Ochotona argentata A.B. Howell, 1928 szczekuszka srebrzysta gatunek monotypowy endemit Chińskiej Republiki Ludowej (centralne góry Helan Shan (Suyukou i okolice, Ningxia)); zakres wysokości: 2000–2300 m n.p.m. DC: 20–24 cm
MC: 230–250 g 		 EN 
Pika Ochotona coreana J.A. Allen & Andrews, 1913 gatunek monotypowy Pektu-san i otaczający ją obszar w Korei Północnej i północno-wschodniej Chińskiej Republice Ludowej (Jilin); zakres wysokości: 700–2500 m n.p.m. DC: 16–20 cm
MC: 144–190 g 		 DD 
Pika Ochotona mantchurica O. Thomas, 1909 szczekuszka mandżurska 3 podgatunki Chińska Republika Ludowa (Wielki i Mały Chingan) i Rosja (międzyrzecza rzeki Szyłki i Argun oraz południowo-wschodnie Zabajkale); zakres wysokości: 400–1300 m n.p.m. DC: 14–22 cm
MC: 110–260 g 		 LC 
Pika Ochotona hoffmanni Formozov, Yakhontov & Dmitriyev, 1996 szczekuszka skalna gatunek monotypowy południowa Rosja (południowe Góry Ermana w Zabajkalu) i północno-wschodnia Mongolia (południowe góry Ereenii Nuruu w górach Bayan Nuruu) DC: 19–21 cm
MC: 260–310 g 		 EN 
Pika
Ochotona hyperborea (Pallas, 1811) szczekuszka północna 8 podgatunków od gór Ural przez północno-wschodnią Eurazję (Rosja, Mongolia i Chińska Republika Ludowa), Hokkaido (Japonia) oraz wyspy Morza Beringa i Morza Ochockiego; zakres wysokości: 200–2000 m n.p.m. DC: 13–18 cm
MC: 52–165 g 		 LC 
Pika
Ochotona turuchanensis Naumov, 1934 szczekuszka jenisejska gatunek monotypowy endemit Rosji (środkowa Syberia między środkowym i dolnym biegiem rzeki Jenisej a rzeką Lena); zakres wysokości: 100–1100 m n.p.m. DC: 16–22 cm
MC: 113–171 g 		 LC 
Pika
Ochotona alpina (Pallas, 1773) szczekuszka ałtajska 3 podgatunki pasma górskie w południowej Rosji, wschodnim Kazachstanie, zachodniej i centralnej Mongolii oraz północno-zachodniej Chińskiej Republice Ludowej (Sinciang); zakres wysokości: 400–3100 m n.p.m. DC: 19–25 cm
MC: 150–360 g 		 LC 
Ochotona
Ochotona dauurica (Pallas, 1776) szczekuszka dauryjska 3 podgatunki południowa Rosja (południowo-wschodni Ałtaj i południowe Zabajkale), Mongolia oraz północna i środkowa Chińska Republika Ludowa (na południe do Shaanxi i zachodniego Henanu); zakres wysokości: 800–3300 m n.p.m. DC: 14–22 cm
MC: 103–190 g 		 LC 
Ochotona Ochotona thomasi Argyropulo, 1948 szczekuszka stokowa gatunek monotypowy endemit Chińskiej Republiki Ludowej (północno-wschodnia i wschodnia Wyżyna Tybetańska (góry Qilian Shan, Burhan Budai Shan, A’nyêmaqên i Bayan Har Shan)); zakres wysokości: 2800–4100 m n.p.m. DC: 12–17 cm
MC: 40–115 g 		 LC 
Ochotona Ochotona thibetana (Milne-Edwards, 1871) szczekuszka górska 3 podgatunki Chińska Republika Ludowa (góry Hengduan Shan w południowo-wschodnim Tybecie, południowo-wschodnie Qinghai, zachodni Syczuan i północno-zachodni Junnan) oraz północna Mjanma; zakres wysokości: 2100–4300 m n.p.m. DC: 12–18 cm
MC: 55–105 g 		 LC 
Ochotona Ochotona qionglaiensis Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui & Sun Zhiyu, 2017 gatunek monotypowy endemit Chińskiej Republiki Ludowej (lasy w południowo-zachodnim Syczuanie) brak danych  NE 
Ochotona
Ochotona cansus Lyon, 1907 szczekuszka chińska 3 podgatunki endemit Chińskiej Republiki Ludowej (góry Qilian Shan, góry na północny wschód od Wyżyny Tybetańskiej, Hengduan Shan, Qin Ling i Luyashan); zakres wysokości: 1700–4700 m n.p.m. DC: 11–17 cm
MC: 45–95 g 		 LC 
Ochotona
Ochotona curzoniae (Hodgson, 1858) szczekuszka czarnowarga 2 podgatunki Chińska Republika Ludowa (Wyżyna Tybetańska) i północne Indie (Sikkim); prawdopodobnie skrajnie północny Nepal; zakres wysokości: 3200–4800 m n.p.m. DC: 14–21 cm
MC: 90–210 g 		 LC 
Ochotona
Ochotona nubrica O. Thomas, 1922 szczekuszka norowa 2 podgatunki Ladakh na wschód wzdłuż południowej Wyżyny Tybetańskiej (północne Indie, północny Nepal i południowa Chińska Republika Ludowa); zakres wysokości: 3100–4600 m n.p.m. DC: 15–18 cm
MC: 108–135 g 		 LC 
Ochotona
Ochotona sikimaria O. Thomas, 1922 gatunek monotypowy Sikkim (północne Indie), zachodni Bhutan i przylegająca Wyżyna Tybetańska (Chińska Republika Ludowa) DC: 14,6 cm
MC: 67 g 		 NE 
Alienauroa Ochotona syrinx O. Thomas, 1911 szczekuszka syczuańska 2 podgatunki endemit Chińskiej Republiki Ludowej (Kotlina Syczuańska na granicy gór Qin Ling i Daba Shan); zakres wysokości: 1800–3100 m n.p.m. DC: 13–17 cm
MC: 60–110 g 		 LC 
Alienauroa Ochotona sacraria O. Thomas, 1923 gatunek monotypowy endemit Chińskiej Republiki Ludowej (lasy w południowo-zachodnim Syczanie); zakres wysokości: 1200–3100 m n.p.m. DC: 14,8 cm
MC: około 79 g 		 NE 
Alienauroa Ochotona huanglongensis Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui & Sun Zhiyu, 2017 gatunek monotypowy endemit Chińskiej Republiki Ludowej (środkowy Syczuan); zakres wysokości: 1800–3100 m n.p.m. DC: około 15,1 cm
MC: około 99 g 		 NE 
Alienauroa Ochotona flatcalvariam Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui, Sun Zhiyu & Yang Liu, 2017 gatunek monotypowy endemit Chińskiej Republiki Ludowej (środkowy Syczuan) DC: około 12,8 cm
MC: około 71 g 		 NE 
Conothoa
Ochotona macrotis (Günther, 1875) szczekuszka wielkoucha 6 podgatunków Tienszan i Pamiro-Ałaj, Wyżyna Tybetańska i Himalaje; zakres wysokości: 2500–5700 m n.p.m. DC: 15–21 cm
MC: 160–280 g 		 LC 
Conothoa
Ochotona roylii (Ogilby, 1839) szczekuszka nepalska 2 podgatunki Himalaje przez Pakistan, Kaszmir, północne Indie, Nepal i południowy Tybet; zakres wysokości: 2100–4500 m n.p.m. DC: 15–22 cm
MC: 130–200 g 		 LC 
Conothoa
Ochotona rufescens (J.E. Gray, 1842) szczekuszka rdzawa 3 podgatunki góry Iranu, Turkmenistanu, Afganistanu i Pakistanu; zakres wysokości: 200–2900 m n.p.m. DC: 16–25 cm
MC: 155–230 g 		 LC 
Conothoa Ochotona vizier O. Thomas, 1911 gatunek monotypowy endemit Iranu brak danych  NE 
Conothoa
Ochotona forresti O. Thomas, 1923 szczekuszka bhutańska gatunek monotypowy Namcze Barwa (Tybet), Gaoligong Shan (granica Chińskiej Republiki Ludowej i Mjanmy), góra Yulong (północno-zachodni Junnan); zakres wysokości: 2500–4400 m n.p.m. DC: 15–19 cm
MC: 85–148 g 		 LC 
Conothoa
Ochotona ladacensis (Günther, 1875) szczekuszka płowa gatunek monotypowy północno-zachodnie Indie (Ladakh) oraz góry Kunlun w południowo-zachodniej Chińskiej Republice Ludowej (południowy Sinciang, północno-zachodni Tybet i wschodnie Qinghai); zakres wysokości: 4400–5500 m n.p.m. DC: 15–24 cm
MC: 100–320 g 		 LC 
Conothoa
Ochotona rutila (Severtzov, 1873) szczekuszka turkiestańska gatunek monotypowy Tianszan (od strony Azji Środkowej) po Góry Hisarskie (południowo-wschodni Kazachstan, Kirgistan, wschodni Uzbekistan i Tadżykistan); zakres wysokości: 1800–3700 m n.p.m. DC: 19–26 cm
MC: 220–320 g 		 LC 
Conothoa
Ochotona koslowi (Büchner, 1894) szczekuszka murawowa gatunek monotypowy endemit Chińskiej Republiki Ludowej (obszary trawiaste i stepy w górach Kunlun (południowy Sinciang i Qinghai)); zakres wysokości: 4100–4800 m n.p.m. DC: 17–24 cm
MC: 100–300 g 		 EN 
Conothoa
Ochotona erythrotis (Büchner, 1890) szczekuszka rudoucha 6 podgatunków endemit Chińskiej Republiki Ludowej (dorzecze górnegu biegu rzeki Huang He, góry Qilian Shan (Qinghai i Gansu), dorzecza górnego i środkowego biegu rzek Jangcy i Mekong (południowo-zachodni Qinghai, północno-wschodnie Tybet, środkowy Syczuan i północno-zachodni Junnan); zakres wysokości: 2000–4800 m n.p.m. DC: 17–25 cm
MC: 125–350 g 		 LC 
Conothoa Ochotona iliensis Li Weidong & Ma Yong, 1986 szczekuszka urwiskowa gatunek monotypowy endemit Chińskiej Republiki Ludowej (Borohoro Shan i Halik Shan we wschodnim Tienszanie (północno-zachodni Sinciang); zakres wysokości: 2800–4100 m n.p.m. DC: 19–20 cm
MC: 200–250 g 		 EN 

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski,  EN  – gatunek zagrożony,  DD  – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia;  NE  – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.

Opisano również szereg gatunków wymarłych[31]:

  • Ochotona agadjianiani Melik-Adamian, 2003[32] (Armenia; fanerozoik)
  • Ochotona antiqua Argyropulo & Pidoplichko, 1939[10] (Ukraina; pliocen)
  • Ochotona azerica Gadzhiev & Aliev, 1969[31] (Azerbejdżan; plejstocen)
  • Ochotona bazarovi Erbajeva, 1988[33]
  • Ochotona chowmincheni Erbajeva, Flynn, Li Chuankui & Marcus, 2006[34] (Chińska Republika Ludowa; miocen)
  • Ochotona dodogolica Erbajeva, 1966[35] (Rosja; plejstocen)
  • Ochotona eximia (Khomenko, 1914)[36] (Mołdawia; miocen)
  • Ochotona filippovi Erbajeva, 1999[37] (Rosja; plejstocen)
  • Ochotona gracilis Erbajeva & Zheng Shaohua, 2005[38] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
  • Ochotona gromovi Erbajeva, 1976[39] (Rosja; plejstocen)
  • Ochotona gudrunae Еrbajeva, Flynn, Li Chuankui & Marcus, 2006[40] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
  • Ochotona gureevi Еrbajeva, 1966[41] (Rosja; plejstocen)
  • Ochotona intermedia Erbajeva, 1976[39] (Rosja; plejstocen)
  • Ochotona kalfense (Lungu, 1981)[42] (Mołdawia; miocen)
  • Ochotona kirgizica (Gureev, 1964)[43] (Kirgistan; fanerozoik)
  • Ochotona kormosi Fostowicz-Frelik, Frelik & Gasparik, 2010[44] (Węgry; pliocen/plejstocen)
  • Ochotona kurdjukovi (Gureev, 1964)[45] (Kirgistan; fanerozoik)
  • Ochotona lagreli Schlosser, 1924[46] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)
  • Ochotona lingtaica Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[47] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
  • Ochotona magna Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[48] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)
  • Ochotona mediterranensis Suata-Alpaslan, 2009[49] (Turcja; pliocen)
  • Ochotona nihewanica Qiu Zhuding[50] (Chińska Republika Ludowa; miocen)
  • Ochotona ozansoyi Şen, 2003[51] (Turcja; miocen)
  • Ochotona plicodenta Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[52] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
  • Ochotona polonica Sych, 1980[53] (Polska; pliocen)
  • Ochotona pseudopusilla Gureev & Schevtschenko, 1964[54] (Ukraina; pliocen)
  • Ochotona sibirica Еrbajeva, 1988[55] (Rosja; plejstocen)
  • Ochotona spanglei Shotwell, 1956[56] (Stany Zjednoczone; miocen)
  • Ochotona tedfordi Еrbajeva, Flynn, Li Chuanki & Marcus, 2006[57] (Chińska Republika Ludowa; miocen)
  • Ochotona tologoica Khabayeva, 1958[58] (Rosja; plejstocen)
  • Ochotona transcaucasica Vekua, 1967[59] (Gruzja; plestocen)
  • Ochotona ursui Simionescu, 1930[60] (Rumunia; plejstocen)
  • Ochotona whartoni Guthrie & Matthews, 1971[61] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
  • Ochotona youngi Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[62] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)
  • Ochotona zabiensis Fostowicz-Frelik, 2008[63] (Polska; plejstocen)
  • Ochotona zasuchini Еrbajeva, 1988[64] (Rosja; plejstocen)
  • Ochotona zazhigini Еrbajeva, 1988[65] (Azja; pliocen)
  • Ochotona zhangi Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[66] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)

Uwagi

  1. ↑ Młodszy homonim Lagomys Storr, 1780 (Sciuridae).
  2. ↑ Nieuzasadniona poprawka Pika Lácèpède, 1799; młodszy homonim Pica Brisson, 1760 (Aves).
  3. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Lagomys G. Cuvier, 1800.
  4. ↑ Młodszy homonim Abra Lamarck, 1818 (Mollusca).
  5. ↑ Nowa nazwa dla Abra J.E. Gray, 1863.
  6. ↑ a b Nomen nudum.
  7. ↑ Wariant pisowni Tibetholagus Argyropulo & Pidoplichko, 1939.
  8. ↑ DC – długość ciała; MC – masa ciała

Przypisy

  1. ↑ B.G. de Lacépède: Tableau des divisions, sous-divisions, ordres et genres des mammifères. W: B.G. de Lacépède: Discours d’ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 9. (fr.).
  2. ↑ G. Cuvier: Lectures on comparative anatomy. Cz. 1. Londyn: T.N. Longman and O. Rees, 1800, s. tab. 1. (ang.).
  3. ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Das Nationalmuseum der Naturgeschichte zu Paris. Von seinem Ursprunge bis zu seinem jetzigen Glanze. Cz. 2. Frankfurt am Main: Friedrich Esslinger, 1803, s. 126. (niem.).
  4. ↑ J. Fleming: The philosophy of zoology; or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 1. Edinburgh: A. Constable, 1822, s. 191. (ang.).
  5. ↑ J.E. Gray: Class: Mammalia. W: B.H. Hodgson: Catalogue of the specimens and drawings of mammals, birds, reptiles, and fishes of Nepal and Tibet. Londyn: The Trustees, 1836, s. 11. (ang.).
  6. ↑ J.E. Gray. Notes on the skulls of hares (Leporidæ) and picas (Lagomyidæ) in the British Museum. „The Annals and Magazine of Natural History”. Third Series. 20, s. 220, 1867. (ang.). 
  7. ↑ a b M.W. Lyon. Classification of the Hares and their allies. „Smithsonian Miscellaneous Collections”. 45 (1445), s. 324, 1094. (ang.). 
  8. ↑ E. Strand. Miscellanea nomenclatorica zoologica et palaeontologica I-II. „Archiv für Naturgeschichte”. 92 (A8), s. 59, 1926. (niem.). 
  9. ↑ a b А.И. Аргиропуло & И.Г. Пидопличко. Представители Ochotonidae (Duplicidentata, Mammalia) в плиоцене. Ф. СССР. „Доклады Академии наук CCCP”. 24 (7), s. 723–728, 1939. (ros.). 
  10. ↑ a b c M. Kretzoi. Weitere Beiträge zur Kenntnis der Fauna von Gombaszög. „Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici”. 34, s. 111, 1941. (niem.). 
  11. ↑ А.И. Аргиропуло. Обзор рецентных видов семейства Lagomyidae Lilljeb., 1886 ( Lagomorpha, Mammalia). „Труды Зоологического института РАН”. 7, s. 124-128, 1948. (ros.). 
  12. ↑ a b Erbajeva 1988 ↓, s. 186.
  13. ↑ a b Erbajeva 1988 ↓, s. 170.
  14. ↑ a b S. Liu, W. Jin, R. Liao, Z. Sun, T. Zeng, J. Fu, Y. Liu, X. Wang, P. Li, M. Tang, L. Chen, L. Dong, M. Han & D. Gou. Phylogenetic study of Ochotona based on mitochondrial Cyt b and morphology with a description of one new subgenus and five new species. „Acta Theriologica Sinica”. 37 (1), s. 16, 2017. DOI: 10.16829/j.slxb.201701001. (ang.). 
  15. ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 55–56. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  16. ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 274–278. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  17. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Ochotona. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-01].
  18. ↑ a b c d e A. Lissovsky: Family Ochotonidae (Pikas). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher Jr. & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 47–60. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
  19. ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 180–183. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  20. ↑ a b Palmer 1904 ↓, s. 468.
  21. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 537.
  22. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 360.
  23. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 71.
  24. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 472.
  25. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 139.
  26. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 201.
  27. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 25.
  28. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-13]. (ang.).
  29. ↑ Taxonomy: Ochotona – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-14]. (ang.).
  30. ↑ a b J.S. Zijlstra: Ochotona. Hesperomys project. [dostęp 2023-01-22]. (ang.).
  31. ↑ Cytat za Zijlstra: G.G. Melik-Adamyan G.G., Stratigraphy and Paleogeography of Pliocene and Lower Neopleistocene of Central and Northwestern Armenia based on Fauna of Land Vertebrates, Erevan 2003, s. 1–29  (ang.).
  32. ↑ Erbajeva 1988 ↓, s. 92.
  33. ↑ Erbajeva i in. 2006 ↓, s. 136.
  34. ↑ Erbajeva 1966 ↓, s. 94.
  35. ↑ И. Хоменко / J. Khomenko. Метическя Фауна с. Таракліи Бендерскаго у / La faune méotique du village Taraklia du district de Bendery. „Трудовь Бессарабскаго общества естествоиспытателей / Travaux de la Société des Naturalistes et des Amateurs des Sciences Naturelles de Bessarabie”. 5, s. 1–55, 1914. (ros. • fr.). 
  36. ↑ М.А. Ербаева. Новый вид раннеплейстоценовой пищухи из Восточной Сибири. „Палеонтологический журнал”. 1, s. 114–115, 1999. (ros.). 
  37. ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 105.
  38. ↑ a b Д.Б. Базаров, М.А. Ербаева & И.Н. Резанов: Геология и фауна опорных разрезов антропогена Западного Забайкалья. Москва: Наука, 1976, s. 65. (ros.).
  39. ↑ Erbajeva i in. 2006 ↓, s. 138.
  40. ↑ Erbajeva 1966 ↓, s. 96.
  41. ↑ А.Н. Лунгу: Гиппарионовая фауна среднего сармата Молдавии (насекомоядные, зайцеобразные и грызуны). Кишинев: Штиинца, 1981, s. 46. (ros.).
  42. ↑ Gureev 1964 ↓, s. 225.
  43. ↑ Ł. Fostowicz-Frelik, G.J. Frelik & M. Gasparik. Morphological phylogeny of pikas (Lagomorpha: Ochotona), with a description of a new species from the Pliocene/Pleistocene transition of Hungary. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 159 (1), s. 100, 2010. DOI: 10.1635/053.159.0107. (ang.). 
  44. ↑ Gureev 1964 ↓, s. 224.
  45. ↑ M. Schlosser. Tertiary Vertebrates from Mongolia. „Palaeontologia Sinica”. Series C. 1 (1), s. 49, 1924. (ang.). 
  46. ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 103.
  47. ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 99.
  48. ↑ F. Suata-Alpaslan. Ochotona mediterranensis nov. sp. (Lagomorpha- Mammalia) from Early Pliocene of İğdeli (Anatolia-Turkey). „International Multidisciplinary Scientific GeoConference, SGEM, Surveying Geology & Mining Ecology Management”. 2009 (1), s. 100, 2009. (ang.). 
  49. ↑ 邱铸鼎 / Z.=d. Qiu. 记河北蔚县泥河湾层短耳兔属—新种 / A new ochotonid from Nihewan Bed of Yuxian, Hebei. „古脊椎动物学报 / Vertebrata PalAsiatica”. 23 (4), s. 276, 1985. (chiń. • ang.). 
  50. ↑ Ş. Şen: Lagomorpha. W: M. Fortelius, J. Kapppelman, Ş. Şen & R.L. Bernor (redaktorzy): Geology and Paleontology of the Miocene Sinap Formation, Turkey. New York: Columbia University Press, 2003, s. 163–178. ISBN 978-0-231-11358-8. (ang.).
  51. ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 97.
  52. ↑ L. Sych. Lagomorpha (Mammalia) from the Pliocene and early Pleistocene of Poland. „Folia Quaternaria”. 51, s. 57, 58, 60, 61, 63, 1980. (ang.). 
  53. ↑ Gureev 1964 ↓, s. 231.
  54. ↑ Erbajeva 1988 ↓, s. 88.
  55. ↑ J.A. Shotwell. Hemphillian mammalian assemblage from northeastern Oregon. „Geological Society of America Bulletin”. 67 (6), s. 726, 1956. DOI: 10.1130/0016-7606(1956)67[717:HMAFNO]2.0.CO;2. (ang.). 
  56. ↑ Erbajeva i in. 2006 ↓, s. 135.
  57. ↑ Г.М. Хабаева. Ископаемая пищуха (Lagomorpha, Ochotonidae) из Забайкалья. – В кп.. „Краеведческий сборник”. 2, s. 108, 1958. Улан-Удэ. (ros.). 
  58. ↑ А.К. Векуа. Новый представитель Lagomyidae из палеолита Грузии. „Сообщения Академии наук Грузинской ССР”. 45 (1), s. 139–143, 1967. (ros.). 
  59. ↑ I. Simionescu. Vertebratele Pliocene de la Mălușteni (Covurlui). „Academie Româna, Publicatiile Fondului „Vasile Adamachi””. 9 (49), s. 26, 1930. (fr.). 
  60. ↑ R.D. Guthrie & J.V. Matthews Jr.. The Cape Deceit fauna-Early Pleistocene mammalian assemblage from the Alaskan Arctic. „Quaternary Research”. 1 (4), s. 492, 1971. DOI: 10.1016/0033-5894(71)90060-3. (ang.). 
  61. ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 100.
  62. ↑ Ł. Fostowicz-Frelik. Review of the earliest Central European Ochotona (Mammalia: Lagomorpha), with a description of a new species from Poland. „Mammalia”. 72 (2), s. 74, 2008. DOI: 10.1515/MAMM.2008.011. (ang.). 
  63. ↑ Erbajeva 1988 ↓, s. 93.
  64. ↑ Erbajeva 1988 ↓, s. 91.
  65. ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 106.

Bibliografia

  • T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.). 
  • E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
  • А.А. Гуреев: Фауна СССР: Млекопитающие. T. 3. Cz. 10: Зайцеобразные (Lagomorpha). Москва; Ленинград: Издательство Академии Наук СССР, 1964, s. 1–276. (ros.).
  • М.А. Ербаева. Новые данные для биостратпграфии антропогеновых отложе ний Западного Забайкалья. „Бюллетень Комиссии по изучению четвертичного периода”. 31, s. 93–103, 1966. (ros.). 
  • М.А. Ербаева: Пищухи кайнозоя: таксономия, систематика, филогения. Москва: Наука, 1988, s. 1–221. ISBN 978-5-02-004645-0. (ros.).
  • М.А. Еrbajeva & S.-h. Zheng. New data on Late Miocene – Pleistocene ochotonids (Ochotonidae, Lagomorpha) from North China. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 48 (1–2), s. 93–117, 2005. (ang.). 
  • М.А. Erbajeva, L.J. Flynn, Ch.-k. Li & L. Marcus. New Late Cenozoic ochotonids from China. „Beiträge zur Paläontologie”. 30, s. 133–141, 2006. (ang.). 
  • p
  • d
  • e
Rodziny zajęczaków
  • NDL: 00577376
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 10826
  • GBIF: 2436951
  • identyfikator iNaturalist: 43170
  • ITIS: 180107
  • NCBI: 9977
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 42159
  • CoL: 66FR