Szkandela

Szkandela – widok od góry
Szkandela – widok od spodu

Szkandela – podgrzewacz pościeli w kształcie płaskiego naczynia podobnego do patelni z pokrywą na długiej rękojeści.

Historia

Szkandele pojawiły się w XVI wieku. Naczynia te wykonane były z cyny lub mosiądzu[1], czasem ze srebra, bogato zdobione np. grawerunkiem[2][1]. Po napełnieniu gorącą wodą, żarzącymi się węglami[3] lub gorącym piaskiem wsuwano je pod kołdrę lub pierzynę[1]. Ogrzewacze na węgiel były wyposażone w otwory, które umożliwiały dłuższe wydobywanie się ciepła[2]. Naczynia na wrzątek wykonywano z różnych metali, kamionki, porcelany[2].
Następcą szkandeli stały się w XX wieku gumowe termofory[1].

Zobacz też

  • o szkandeli i jej niebanalnym zastosowaniu można przeczytać w baśni Pierścień i róża Thackeraya
  • termofor – podgrzewacz współczesny

Przypisy

  1. ↑ a b c d Maciej Baczak, Sławomir Łotysz, Dariusz Machla: 1000 wynalazków, czyli historia ludzkiej pomysłowości. Bielsko Biała: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 252, ISBN 978-83-8172-554-5
  2. ↑ a b c JoannaJ. Banaś JoannaJ., Termofor, czyli bez szkandeli ziąb w pościeli. Historia przedmiotu, „wyborcza.pl”, 6 lutego 2017 [dostęp 2017-12-18]  (pol.).
  3. ↑ Szkandela. sjp.pwn.pl. [dostęp 2022-11-07].

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Szkandela
  • Scaldaletto antico rame 800 con manico (wł.)
  • O szkandeli na stronie Museen Nord (niem.)
Encyklopedie internetowe (fireplace accessory):
  • Catalana: 0104267