Themistocles Żammit

Themistocles Żammit

Sir Themistocles Żammit

Temi Zammit

Portret namalowany przez maltańskiego malarza Edwarda Caruana Dingli
Data i miejsce urodzenia	30 września 1864 Valletta
Data i miejsce śmierci	2 listopada 1935 Ta’ Xbiex
Zawód, zajęcie	archeolog, epidemiolog, historyk, profesor chemii, lekarz, badacz i pisarz
Alma Mater	Uniwersytet Maltański
Małżeństwo	Aloisia Barbaro di San Giorgio
Dzieci	Charles i Sophia Żammit
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Themistocles „Temi” Żammit (ur. 30 września 1864 w Valletcie, zm. 2 listopada 1935 w Ta’ Xbiex) – maltański archeolog, epidemiolog, historyk, profesor chemii, lekarz, badacz i pisarz. Pełnił funkcję rektora Królewskiego Uniwersytetu Maltańskiego (1920–26) i był pierwszym dyrektorem Narodowego Muzeum Archeologicznego w Valletcie^[1].

Po ukończeniu medycyny na Uniwersytecie Maltańskim Żammit specjalizował się w bakteriologii w Londynie i Paryżu. Jego odkrycie w 1905 r. skażonego mleka jako nośnika przenoszącego na ludzi bakterię brucella melitensis ze krwi koziej w znacznym stopniu przyczyniło się do wyeliminowania z wysp gorączki maltańskiej, dzięki czemu uzyskał tytuł rycerski^[2].

Jako autor kilku książek w języku maltańskim, Żammit otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Oksfordzkiego. Został pasowany na rycerza w 1930 r., a wcześniej został odznaczony jako Kawaler Orderu św. Michała i św. Jerzego. Opublikował także historię wysp maltańskich i uczestniczył w ważnych wykopaliskach archeologicznych, takie jak Hypogeum Ħal Saflieni oraz megalityczne świątynie Tarxien, Ħaġar Qim i Mnajdra, które w 1980 i 1992 r. zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Naukowe podejście Żammita do archeologii dodatkowo wzmocniło jego międzynarodową reputację. Stałą ekspozycję niektórych jego znalezisk można obejrzeć w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Valletcie.

Imię Żammita nosi główna aula Uniwersytetu Maltańskiego. Przedstawiony jest na pamiątkowej monecie 1 MTL z 1973 r. i na pamiątkowej monecie 5 MTL z 2006 r.

Żammit podpisał większość swoich prac inicjałami T. Z.^[3]

• Sir Themistocles (Temi) Zammit
• Haas L F. Sir David Bruce (1855-1931) and Thermistocles Zammit (1864-1935). „Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry”. 70, s. 520, 2001. DOI: 10.1136/jnnp.70.4.520. PMID: 11254779. PMCID: PMC1737312. (ang.). 
• Roger Ellul-Micallef, Zammit of Malta. His Times, Life and Achievements, 2 volumes, Valletta: Allied Publications, 2013.