Wiktor Hausman

Wiktor Jan Teofil Hausman
Dembski
Ilustracja
kapitan żandarmerii kapitan żandarmerii
Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1893
Lwów

Data i miejsce śmierci

29 maja 1943
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

do 1928

Siły zbrojne

Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Jednostki

6 Dywizjon Żandarmerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Waleczności (Austro-Węgry) Medal Waleczności (Austro-Węgry)

Wiktor Jan Teofil Hausman ps. „Dembski”[1] (ur. 12 lutego 1893 we Lwowie, zm. 29 maja 1943 w Warszawie) – kapitan żandarmerii Wojska Polskiego, muzyk, kompozytor i krytyk.

Życiorys

Urodził się 12 lutego 1893 we Lwowie[1][2]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarsko-królewskiej Obronie Krajowej. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Strzelców Nr 36[3]. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1916[4].

20 maja 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem z 1 maja 1918, zaliczony do Rezerwy armii z równoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny i przydzielony do 17 Pułku Piechoty w Rzeszowie[5][6]. 1 września 1919 został przeniesiony do Żandarmerii Polowej[7]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w 3 Dywizjonie Żandarmerii Polowej Etapowej, a jego oddziałem macierzystym był 6 Dywizjon Żandarmerii Wojskowej[8]. Później kontynuował służbę w 6 Dywizjonie Żandarmerii we Lwowie[9][10]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 33. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[11]. W październiku 1925 został przydzielony z macierzystego dywizjonu do Korpusu Kadetów Nr 1 we Lwowie na stanowisko nauczyciela śpiewu i muzyki[12]. W listopadzie 1927 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VI[13]. Z dniem 31 maja 1928 został przeniesiony w stan spoczynku[14]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VI. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII”[15].

Był profesorem Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie, a od 1937 dyrektorem Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego im. Stanisława Moniuszki w Stanisławowie[2].

W czasie niemieckiej okupacji był członkiem Związku Walki Zbrojnej[1]. 6 marca 1943 został aresztowany i osadzony na Pawiaku[16]. 29 maja 1943 został zamordowany na ul. Gęsiej w Warszawie[1][16], w zbiorowej egzekucji około 500 więźniów Pawiaka[17].

Ordery i odznaczenia

2 kwietnia 1936 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[2].

Przypisy

  1. a b c d Straty ↓.
  2. a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-02-05]..
  3. a b c Ranglisten 1918 ↓, s. 361.
  4. Ranglisten 1918 ↓, s. 110.
  5. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 60 z 31 maja 1919, s. 1355.
  6. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 63 z 7 czerwca 1919, s. 1406.
  7. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 90 z 25 września 1919, s. 2187.
  8. Spis oficerów 1921 ↓, s. 404.
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1058, 1064.
  10. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 962, 966.
  11. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 292.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 108 z 20 października 1925, s. 582.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 293.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 179.
  15. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 359, 975.
  16. a b Kartoteka ↓.
  17. Bartoszewski 1970 ↓, s. 262–268.
  18. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 962.
  19. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 904.
  20. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-02-05]..

Bibliografia

  • Władysław Bartoszewski: Warszawski pierścień śmierci 1939–1944. Warszawa: Interpress, 1970.
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918. (niem.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Józef Powroźniak: Hausman Wiktor (1892–1943). W: Polski Słownik Biograficzny. T. IX. Polska Akademia Nauk, 1961, s. 313-314.

Linki zewnętrzne

  • Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2022-03-07].
  • Kartoteka więzienna online. Muzeum Więzienia Pawiak. Oddział Muzeum Niepodległości w Warszawie. [dostęp 2022-02-05].
  • Marek Jerzy Minakowski: Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl). Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 2022-02-05].
  • VIAF: 250243107
  • PLWABN: 9810696689605606
  • NUKAT: n2012074699