Wodogłowie normotensyjne

Wodogłowie normotensyjne
Klasyfikacje
ICD-10

G91.2

Multimedia w Wikimedia Commons
Obraz wodogłowia normotensyjnego w tomografii komputerowej.

Wodogłowie normotensyjne (normociśnieniowe) – postać wodogłowia komunikującego (łac. hydrocephalus communicans), przebiegającego z prawidłowym lub lekko zwiększonym ciśnieniem płynu mózgowo-rdzeniowego[1][2], opisana po raz pierwszy przez Salomóna Hakima w 1965 roku[2] (stąd też alternatywna nazwa – zespół Hakima lub zespół Hakima-Adamsa, od nazwiska Raymonda Delacy′ego Adamsa[3])[4][5]. Rzadko współwystępuje z chorobą Parkinsona[6].

Etiologia i epidemiologia

Przyczyny zespołu Hakima upatruje się w zaburzeniu wchłaniania płynu mózgowo-rdzeniowego[7], czasami jest on idiopatyczny[8][9]. Wystąpienie choroby czasem jest poprzedzone urazem głowy lub operacją[10]. Częstość występowania choroby wynosi od 2 do 20 na milion[5]. Jest przyczyną ok. 5% przypadków otępienia[5].

Objawy

Wodogłowie normotensyjne cechuje charakterystyczna triada objawów (tzw. triada Hakima)[10][11]:

  • stopniowo narastające otępienie, zwykle o niewielkim nasileniu i odwracalne[5]
  • zaburzenia chodu o charakterze ataksji, rzadziej niedowład spastyczny
  • nietrzymanie moczu.

Nie wszystkie wyżej wymienione objawy muszą wystąpić[11].

Rozpoznanie

  • pomiar ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego – zwykle wartości określane jako wysokie prawidłowe (155 mmH2O). Poprawa kliniczna po upuszczeniu 30 ml lub więcej płynu (tzw. test Fishera) przemawia za rozpoznaniem i rokuje korzystnie dla późniejszego leczenia przez założenie zastawki komorowo-otrzewnowej
  • tomografia komputerowa głowy: poszerzenie światła komór bez oznak zaników splotu naczyniówkowego
  • MRI głowy – poszerzenie układu komorowego oraz wodociągu mózgu[12][13], nasiąkanie wysiółki komór przez płyn widoczny jako zmiana intensywności sygnału wokół komór.

Leczenie

Stosuje się leczenie operacyjne – implantację zastawki niskociśnieniowej z wytworzeniem połączenia komorowo-otrzewnowego. Po zabiegu poprawa nadchodzi bardzo szybko[10].

Przypisy

  1. ↑ MarcM. Verny MarcM., GillesG. Berrut GillesG., Diagnosis of normal pressure hydrocephalus in elderly patients: a review, „Geriatrie Et Psychologie Neuropsychiatrie Du Vieillissement”, 10 (4), 2012, s. 415–425, DOI: 10.1684/pnv.2012.0373, ISSN 2115-7863, PMID: 23250022 [dostęp 2017-08-24] .
  2. ↑ a b R.D.R.D. Adams R.D.R.D. i inni, SYMPTOMATIC OCCULT HYDROCEPHALUS WITH "NORMAL" CEREBROSPINAL-FLUID PRESSURE.A TREATABLE SYNDROME, „The New England Journal of Medicine”, 273, 1965, s. 117–126, DOI: 10.1056/NEJM196507152730301, ISSN 0028-4793, PMID: 14303656 [dostęp 2017-08-24] .
  3. ↑ Hakim's syndrome w bazie Who Named It (ang.)
  4. ↑ Matthew B.M.B. Wallenstein Matthew B.M.B., Guy M.G.M. McKhann Guy M.G.M., Salomón Hakim and the discovery of normal-pressure hydrocephalus, „Neurosurgery”, 67 (1), 2010, 155–159; discussion 159, ISSN 1524-4040, PMID: 20568668 [dostęp 2017-08-24] .
  5. ↑ a b c d SeemaS. Siraj SeemaS., An overview of normal pressure hydrocephalus and its importance: how much do we really know?, „Journal of the American Medical Directors Association”, 12 (1), 2011, s. 19–21, DOI: 10.1016/j.jamda.2010.05.005, ISSN 1538-9375, PMID: 21194654 [dostęp 2017-08-24] .
  6. ↑ J. LoboJ.L. Antunes J. LoboJ.L., S.S. Fahn S.S., L.L. Cote L.L., Normal pressure hydrocephalus and Parkinson's disease, „Journal of Neural Transmission. Supplementum”, 19, 1983, s. 225–231, ISSN 0303-6995, PMID: 6583309 [dostęp 2017-08-24] .
  7. ↑ Katarina IvanaK.I. Tudor Katarina IvanaK.I. i inni, Endoscopic third ventriculostomy (ETV) for idiopathic normal pressure hydrocephalus (iNPH), „The Cochrane Database of Systematic Reviews” (7), 2015, CD010033, DOI: 10.1002/14651858.CD010033.pub2, ISSN 1469-493X, PMID: 26222251 [dostęp 2017-08-24] .
  8. ↑ H.H. Kitagaki H.H. i inni, CSF spaces in idiopathic normal pressure hydrocephalus: morphology and volumetry, „AJNR. American journal of neuroradiology”, 19 (7), 1998, s. 1277–1284, ISSN 0195-6108, PMID: 9726467 [dostęp 2017-08-24] .
  9. ↑ F.T.F.T. Al-Zain F.T.F.T. i inni, [Idiopathic normal-pressure hydrocephalus. Flow measurement of cerebrospinal fluid using phase contrast MRI and its diagnostics importance], „Der Nervenarzt”, 78 (2), 2007, s. 181–187, DOI: 10.1007/s00115-006-2231-7, ISSN 0028-2804, PMID: 17225144 [dostęp 2017-08-24] .
  10. ↑ a b c MohamedM. Saleh MohamedM., MarineM. Bouex MarineM., Hakim–Adams Syndrome: An Unusual Cause of Reversible Postoperative Coma, „Frontiers in Medicine”, 3, 2016, DOI: 10.3389/fmed.2016.00059, ISSN 2296-858X, PMID: 27917383, PMCID: PMC5116640 [dostęp 2017-08-24] .
  11. ↑ a b A.D.A.D. Kravchuk A.D.A.D., L.B.L.B. Likhterman L.B.L.B., V.A.V.A. Shurkhaĭ V.A.V.A., Monosymptomatic clinical course of posttraumatic normal pressure hydrocephalus, „Zhurnal Voprosy Neirokhirurgii Imeni N. N. Burdenko”, 75 (1), 2011, 42–46; discussion 46, ISSN 0042-8817, PMID: 21698923 [dostęp 2017-08-24] .
  12. ↑ A.I.A.I. Holodny A.I.A.I. i inni, MR differential diagnosis of normal-pressure hydrocephalus and Alzheimer disease: significance of perihippocampal fissures, „AJNR. American journal of neuroradiology”, 19 (5), 1998, s. 813–819, ISSN 0195-6108, PMID: 9613493 [dostęp 2017-08-24] .
  13. ↑ R.A.R.A. Hurley R.A.R.A. i inni, Normal pressure hydrocephalus: significance of MRI in a potentially treatable dementia, „The Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences”, 11 (3), 1999, s. 297–300, DOI: 10.1176/jnp.11.3.297, ISSN 0895-0172, PMID: 10440004 [dostęp 2017-08-24] .

Bibliografia

  • Antoni Prusiński, Neurologia praktyczna (wyd. II). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001, ISBN 83-200-2590-7

Linki zewnętrzne

  • eMedicine – Normal Pressure Hydrocephalus

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.