Drenovac (Šabac)

Za ostale upotrebe, v. Drenovac (razvrstavanje).

Drenovac
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Mačvanski
Opština	Šabac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	2035
Geografija
Koordinate	44°52′02″N 19°42′20″E / 44.867166°N 19.705666°E / 44.867166; 19.705666
Nadmorska visina	72 m
Drenovac Drenovac (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	15212
Pozivni broj	015
Registarska oznaka	ŠA

Koordinate: 44° 52′ 02" SGŠ, 19° 42′ 20" IGD Drenovac je naselje u Srbiji u opštini Šabac u Mačvanskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 2035 stanovnika.

U Mačvi, tačnije u njenom istočnom delu, 12 km severozapadno od Šapca, uz samu obalu reke Save, smešteno je selo Drenovac. Drenovački atar zahvata površinu od 4217 ha i drugi je po veličini među selima koja pripadaju opštini Šabac.

Drenovac se prvi put u pisanim dokumentima spominje još u Ravaničkoj povelji kneza Lazara Hrebeljanovića iz 1381. godine, pod nazivom „Drenovci” i, zajedno sa Bogatićem (pod imenom „Bogović”), jedini u Mačvi nosi svoje staro ime. Zahvaljujući Ravaničkoj povelji znamo da je Drenovac, nekim čudom, zadržao svoje prvo poznato ime. Stanovnici Drenovca, dakle, imaju čime da se ponose. To je drevnost imena sela, koje je, eto, starije i od samog imena Šapca.

Veoma interesantne zapise o Drenovcu objavio je uvaženi ruski naučnik – istraživač, Pavel Apolonovič Rovinski, koji je 1868/69. godine boravio u Drenovcu i prikazao značajne pojedinosti vezane za selo i njegove stanovnike u drugoj polovini XIX veka. Iz zapisa se vide običaji, položaj žene u ondašnjem srpskom društvu, ali i podatak da je Drenovac veoma rano uređen u moderno srpsko selo.

Školski letopis govori da se „selo Drenovac prvobitno služilo sa osnovnom školom koja se nalazila između Ševarica i Drenovca. Tom školom su se služila i sela: Ševarice, Pričinović, Tabanović i Uzveće”.

Naš poznati istoričar, Milan Đ. Milićević, tvrdi da je škola u Drenovcu otvorena 1851. godine. Međutim, ovo je samo delimično tačno. Škola se pominje znatno pre tog datuma, pa se posle toga jedno vreme ne pominje. Jovan Gavrilović kaže da 1844. godine selo Drenovac ima 135 kuća i 829 duša. Ima crkvu parohijsku i školu.

Škola je bila smeštena po kućama, uglavnom između Drenovca i Ševarica, sve dok narod nije dobrovoljnim prilozima skupio novac za podizanje prve osnovne škole 1864.godine, na zemlji narodnog poslanika Mihaila Geratovića.

Današnji izgled zgrade potiče iz 1944. godine, kada je upriličena proslava povodom novoizgrađene škole. Pribeleženo je da je posle oslobođenja najveći razred u Mačvi imao učitelj Obrad Perić sa 100 polaznika.

Crkvena opština u Drenovcu za vreme svog postojanja imala je dve crkve. Stara crkva je bila posvećena Svetim arhistratizima Gavrilu i Mihailu, i nova crkva posvećena Vaznesenju Gospodnjem.

Crkva Vaznesenja Gospodnjeg podignuta je 1864 godine po naređenju kneza Mihaila M. Obrenovića, a osvećena je 1865 godine za vreme počivšeg episkopa Mojseja. Imala je oblik lađe sa tornjem (zvonikom) u kome su bila tri velika zvučna zvona, a pored toga imala je jedno kube nad solejom, pokrivena je crepom, vrlo prostrana i popatosana mermerom. Crkva je podignuta nastojanjem tadašnjeg sveštenika Miloša Gavrilovića rodom iz Dobrića i seoskog kmeta Alekse Mostića. Crkva je pretrpela i veliko stradanje za vreme velikog rata kada joj je srušen zvonik misleći da je tu neprijateljska osmatračnica. Obnovljena je 1923 godine po naređenju Aleksandra Karađorđevića, a za vreme episkopa šabačkog Mihaila. Za vreme obnove crkvi nije vraćen pređašnji oblik, nego je na tadašnjim ostatcima dovršena, i tada je izvršena kompletna obnova hrama.

Pre crkve Vaznesenju Gospodnjem postojala je i stara crkva koja je bila od drveta, a posvećena svetim arhistratizima Gavrilu i Mihailu.Svedočenje o postojanju ove crkve našli smo u oltaru nove crkve gde je zapisano da je postojala crkva svetih arhangela i da je služila više od 400 godina pre podizanja nove crkve. Nalazi se između atara Drenovačkog i Ševaričkog na mestu koje se zove Kalovica. Služila je kao parohiska crkva za više sela u Mačvi. Ta sela su: Drenovac, Ševarice, Mačvanski Pričinović, Uzveće. Prvi pisani spomenici o postojanju ove crkve datiraju iz 1727-1735 godine za vreme sveštenika Mojseja Stojanovića. Više puta je rušena i obnavljana. Poslednji put je obnovljena pred austro-turski rat i srpski ustanak. Stara crkva služila je sve do 1864 godine kada je podignuta nova. Kasnije 1898 godine budući sklona padu, srušena je a kameni časni presto prenet je u novu crkvu gde se i danas nalazi. U porti stare crkve postojalo je i groblje gde je sahranjen veliki broj svrštenika, spominje se negde broj oko 26. Većini njih se ne zna ime ali neka su ostala sačuvana. Predanje o staroj crkvi nije zaboravljeno, rodila se ideja da se staro crkvište raščisti, uredi i obnovi hramovna slava. To je i učinjeno 26 jula 2008.godine nakon 110 godina služena je služba u slavu i čast svetih arhangela, a činodejstvovali su: arhijerejski namesnik pocerski Dragan Petrović, paroh drenovački Slobodan Stojićević, paroh ševarički Duško Grujić, paroh pričinovački Radovan Simeunović, paroh Ilija Isailović iz Uzveća. Ovom službom rodila se ideja o obnovi ovog hrama na mestu gde se crkva nekada nalazila. Zajedničkim snagama a u slavu Božiju krenulo se ka realizovanju ovog cilja.

Najveći broj doseljenih drenovačkih familija je „iz Bosne 12, iz Hercegovine 11, iz Jadra 8, iz Crne Gore 5, po 3 iz Podgorine i Semberije, po 2 iz Tamnave i Pocerine, i po 1 doseljena familija iz Like, Posavine, Banata, Bačke, Srema, Rađevine i Mačve. Ne zna se poreklo 14 familija“.

Iz Hercegovine su: GERATOVIĆI (Nikoljdan, 30-10 k), MAKEVIĆI (Nikoljdan, 62 k) od njih su STOKIĆI (4 k), ŠOBIĆI (Đurđevdan, 62 k) ime dobili po Šobi, oborknezu, od njih su JELIĆI (24 - 8 K), BOŽIĆI (Đurđevdan, 5-2 k).

Iz Bosne su doseljeni KOJIĆI (Aranđelovdan, 9-1 k), LUKIĆI I (Mitrovdan, 4 k), i NEŠIĆI (Ignjatije, 1 k). BURMAZEVIĆI (Alimpije, 10-2 k), starinom su od Plava (Gornji Lim). JOVANOVIĆI (Jovanjdan, 6-7 k), doseljeni iz Gornjeg Dobrća (Jadar). MAKSIMOVIĆI (Stepanjdan, 12 - 4 k), došli iz Donje Badanje u Jadru.

Iz Crne Gore su: MILUTINOVIĆI I (Jovanjdan, 20-5), od roda Vasarića; po predanju, doselila su se tri brata, od kojih su današnji potomci još u Zasavici i Prnjavoru, NOVKOVIĆI (Mioljdan, 2-2 k) i od  njih AVRIĆI (14-6 k).

Iz Hercegovine: MOSTIĆI (Jovanjdan, 4-3 k), od roda Konačanskih, iz Bijelog Polja; jedan su rod sa MARIČIĆIMA (4 k) njihovi preci bili su u Sremu, u nekoj bežaniji, te jedni zastanu u Rumi - i od njih su današnji Atanackovići, RADOVANOVIĆI (Aranđelovdan, 4-2 k), doselili se Mijajlo i Kostadin iz sela Lukavac kod Nevesinja, STOJINOVIĆI (Tomindan, 12-1 k).

Iz Bosne su: GAZIBARIĆI (Mitrovdan, 7-3 k); po predanju doseljena su tri brata , od kojih jedan zastane u Prnjavoru, doskora ih je tu bilo, drugi ostane u Sremu posle bežanije, a treći se zadržao u Drenovcu. PERIĆI, zvani Brđanski (Đurđevdan, 1-2 k); POPOVIĆI (Jovanjdan, 7 k); doselio ih neki pop. RELjIĆI (Nikoljdan, 17-3 k); od  njih ima odseljenih u Ravnju, SPASOJEVIĆI (Trifundan, 2-1 k); prvo, bili naseljeni u Salašu Crnobarskom. PAJTIĆI I  (Vrači, 6-2 k); po predanju, došla su dva brata, od kojih jedan, posle bežanije, ostane i naseli se u okolini Vršca.

Iz Podgorine došli su SAVKOVIĆI (Mrata, 20-4 k), GAJČANSKI (Aranđelovdan, 4-5 k); iz sela su Leskovice (mala Gajčani, po kojoj su i dobili današnje ime), SRNDALjČEVIĆI (Nikoljdan, 5-3 k); iz Sandalja, kod Valjeva, i zvali se Srndaljci, zatim - Srndaljčevići.

Od Jadra su: KOVAČEVIĆI (Đurđic, 1-2 k); isti su rod sa Kovačevićima u Lipolistu, i Kovačevićima (Džinovićima  i Martićima) u Ribarima, SIMIĆI (Jovanjdan, 16-8 k) od Zebića, iz Nedeljica; isti su rod sa Džinovićima I  u Ribarima.

RAKIĆI (Stepanjdan, 6-2 k), došli iz Crniljeva, u Tamnavi. STANKOVIĆI, zvani Sremčevići, (Nikoljdan, 8-2 k), došli iz Srema, DOBOŠAREVIĆI (Đurđevdan, 2-1 k), od Rađevine, od njih su prezimenjaci im u Banovom Polju.

Iz Like su naseljeni BORTIĆI (Petkovača, 1-1 k); PAVLOVIĆI (Alimpije, 5-1 k); od Nedića iz Galovića, u Tamnavi, SAVIĆI (Petkovača, 2 k); vode poreklo od Jovana, doseljenog iz Vladimiraca, u Posavini, ILIĆI (Stepanjdan, 1 k); doselio se Filip, iz Korenite, u Jadru; od njih je otišao Ilija u Crnu Baru, i od njega su današnji Ilići II, zvani Vlajkovići, GAJIĆI (Nikoljdan, 11-2 k); vode poreklo od Ilića iz Miline, u Jadru.

Iz Bosne su došli: MARJANOVIĆI (Stepanjdan, 1 k); iz G. Čađevice, doselila se braća David i Krsta, MILEKIĆI (Petkovača, 6-1 K), PEJKIĆI (Đurđevdan, 7-3 k); doselila se baba Pejka, sa dva unuka; po predanju, baba je ubila Turčina, i morala sa unucima pobeći. Ne znaju poreklo: VASIĆI (Nikoljdan, 6-2 k); jedan su rod sa Vasićima u Tabanoviću, VLADIMIROVIĆI (Nikoljdan, 1 k), DAMJANOVIĆI (Vrači, 3 k), ĐORĐEVIĆI (Nikoljdan, 4-3 k), MILUTINOVIĆI  II (Mitrovdan, 2 k), od zasavičkih, MIRKOVIĆI (Mitrovdan, 9-1).

Ne znaju poreklo: ARSIĆI (Đurđic, 5-4 k), VUKOVIĆI (Đurđevdan, 7-2 k), ĐOKIĆI (Nikoljdan, 1 k), MARKOVIĆI (Stepanjdan, 3 k) i RISTIĆI (Nikoljdan 10-1 k).

U vreme bosansko-hercegovačke bune, 1875. godine, pobegli su iz Semberije preci današnjih familija: JOVANOVIĆI II (Đurđic, 2-1 k); prebegao Andrija iz Donjeg Crniljeva, MASTALOVIĆI (Trifundan, 4 k), iz Dazdareva, SAVATIĆI (Jovanjdan , 2-1 k); prebegao Mihajlo, iz Dvorova. ALIMPIĆI (Stepanjdan, 3-1 k); iz Nakučana, u Pocerini; doselio se Živan, koji je bio šumar. JANKOVIĆI (Alimpije, 9-5 k), iz Miline, u Jadru. TOMIĆI (Lučindan, 2-2 k), od Jadra. RADIŠIĆI (Nikoljdan, 2-3 k); doselila se braća Gliša i Toša, iz Šajkaša (u Banatu), 1880. godine. LUKIĆI II (Mitrovdan, 4-2 k), potiču od Makevije, koga je mati dovela iz Velike Vranjske, u Pocerini (1880. godine). BAUERI (Jovanjdan, 1-1 k); doselio se Jovan, kovač iz Novog Sadač Ne znaju poreklo: BOŽIĆI II (Jovanjdan, 5-2 k), PAJTIĆI II (Nikoljdan, 9-1 k) i GAJČANSKI II (Stepanjdan, 4k), potiču od nekog Sinđelića.^[1]

U naselju Drenovac živi 1878 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,3 godina (40,5 kod muškaraca i 42,1 kod žena). U naselju ima 791 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,96.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 3092 [2] 1953. 3207 1961. 3083 1971. 2810 1981. 2629 1991. 2446 2404 2002. 2508 2345

• Zoran Radovanović Ognjište škole u Drenovcu, Zaslon; „Dragan Srnić“, Šabac, 2004, 256 strana,

UDK 373.3/.4(497.11) "1864/2004" ISBN 86-7825-051-8 COBISS.SR-ID 114456844 Tiraž: 1000. Recenzent: prof. dr Pavle Kovačević.

Portal Srbija

• Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
• Satelitska mapa (Wikimapia)
• Gugl satelitska mapa (Maplandia)
• Plan naselja na mapi (Mapquest)