Hromozom 9 (čovek)

Hromozom 9 je autozomni hromozom i po veličini u humanom kariotipu. Izgrađen je od 145 miliona parova baza DNK što čini 4 do 4,5% ukupne količine DNK ćeliji. Prema položaju centromere pripada submetacentričnim hromozomima.

Aberacije

Trizomija hromozoma 9 se klinički manifestuje:

anomalije lica
skeletne anomalije
velike, nisko postavljene ušne školjke
hipoplastične genitalije
kongenitalna bolest srca
umna zaostalost

Hromozom 9 se često sreće kao parcijalna trizomija, a nađene su čak i parcijalne tetrazomije.

Mapirani geni i bolesti

Geni na hromozomu 9 uzrokuju sledeća bolesti i poremećaje:

autozomna reverzija pola
neketotična hiperglicinemija
melanom
multipli porodični trihoepiteliom
hipoplazija hrskavice i kostiju
fankoni anemija, grupa G
sialuria
kardiomiopatija
Kseroderma pigmentozum A
horeoakantocitoza
kratkoprstost, tip V1
karcinom jajnika
urođena lipodistrofija
tuberozna skleroza
nasledna hemoragična teleangiektazija
albinizam
nedostatak α interferona
leukemija
galaktozemija
hipomagnezemija sa sekundarnom hipokalcemijom
muški pseudohermafroditizam sa ginekomastijom
reverzija pola, XY, sa poremećajem nadbubrega
citrulinemija
Nail-patela sindrom i dr.

Literatura

Tucić, N, Matić, Gordana: O genima i ljudima, Centar za primenjenu psihologiju, Beograd, 2002.
Marinković, D, Tucić, N, Kekić, V: Genetika, Naučna knjiga, Beograd
Tatić, S, Kostić, G, Tatić, B: Humani genom, ZUNS, Beograd, 2002.
Matić, Gordana: Osnovi molekularne biologije, Zavet, Beograd, 1997.
Ridli, M: Genom - autobiografija vrste u 23 poglavlja, Plato, Beograd, 2001.
Prentis S: Biotehnologija, Školska knjiga, Zagreb, 1991.
Dumanović, J, marinković, D, Denić, M: Genetički rečnik, Beograd, 1985.
Kosanović, M, Diklić, V: Odabrana poglavlja iz humane genetike, Beograd, 1986.
Lazarević, M: Ogledi iz medicinske genetike, beograd, 1986.
Švob, T. i sradnici: Osnovi opće i humane genetike, Školska knjiga, Zagreb, 1990.