Konjuh, Srbija

Za ostale upotrebe, v. Konjuh (razvrstavanje).

Konjuh
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Rasinski
Grad	Kruševac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1139
Geografija
Koordinate	43°38′23″N 21°10′31″E / 43.639666°N 21.175166°E / 43.639666; 21.175166
Nadmorska visina	229 m
Konjuh Konjuh (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	37254
Pozivni broj	037
Registarska oznaka	KŠ

Koordinate: 43° 38′ 23" SGŠ, 21° 10′ 31" IGD Konjuh je naseljeno mesto grada Kruševca u Rasinskom okrugu.

Istorija

Najstariji sačuvani pisani izvor koji pominje selo Konjuh, datira iz 1441. za vreme sultana Mehmeda Osvajača i sledeći popis iz 1445. godine, gde se navodi da selo ima 77 kuća (domaćinstva) koja plaćaju porez, kao i 10 udovica. Selo je nosilo naziv Konjusi, nalazilo se južno od današnjeg naselja, nedaleko od leve obale Zapadne Morave. Prema narodnom predanju u vreme kneza Lazara Hrebljanovića, ovde se nalazila konjušnica, a danas neki toponimi poput reči kovanluk, ukazuju na mogućnost verodostojnosti predanja. Aktivna je uloga ovog sela za vreme Prvog srpskog ustanka. Do Drugog srpskog ustanka Konjuh se nalazio u sastavu Osmanskog carstva. Nakon Drugog srpskog ustanka Konjuh ulazi u sastav Kneževine Srbije i administrativno je pripadao Jagodinskoj nahiji i Temnićskoj knežini^[1] sve do 1834. godine kada je Srbija podeljena na serdarstva. Godine 1821. u okviru crkve Svetog Nikole u selu Komarane, počinje sa radom prva seoska škola, koja je 1831. preseljena u Konjuh. Tokom oslobodilačkih ratova 1912-18. dolazi do ekonomskog i demografskog pad sela. Na inicijativu legendarnog učitelja Gerasima Vujića 1924. osnovana je prva zadruga, koja će do 1991. biti poznata po proizvodnji vinove loze, koja je bila pretežna vrsta delatnosti čitavog kraja. Zadruga je nosila naziv Kalemar i zajedno sa selima Velika Drenova, Medveđa i Milutovac, bila veliki izvoznik sadnog materijla u Sovjetski Savez. Na prvom republičkom takmičenju sela 1974. Konjuh je pobednik na teritoriji SR Srbije. Iste godine Konjuh dobija Vukovu nagradu za sveukupni razvoj, i postaje prvo selo nosilac ovog prestižnog priznanja. Prvi turnir duhovitosti održan 1995. na teritoriji SR Jugoslavije, pripao je Konjuhu, kada su meštani ovog sela i zvanično dobili potvrdu najduhovitijeg naroda tadašnje države. Program je nosio naziv „I mi Konjuh za frku imamo“. Nosilac svih aktivnosti pored zadruge Kalemar i mesne zajednice Konjuh, bio je KUD Gerasim Vujić. Selo ima osnovnu školu koja nosi naziv Brana Pavlović, član KPJ streljan u Kruševcu, na Slobodištu 1941. godine. Prema popisu iz 2002. bilo je 1139 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1312 stanovnika).

Poreklo stanovništva

Prema poreklu ondašnje stanovništvo Konjuha iz 1905. godine, može se ovako rasporediti:

Starosedeoca ima 4 porodice sa 42 kuće.
Iz okoline ima 5 porodice sa 74 kuće.
Crnogorskih doseljenika ima 3 porodice sa 42 kuće.
Vardarsko-moravskih doseljenika ima 1 porodica sa 12 kuće.
Kosovsko-metohijskih doseljenika ima 1 porodica sa 10 kuće.
Iz Toplice ima 2 porodice sa 9 kuće.
Iz Župe ima 2 porodice sa 7 kuće.
Iz Levče ima 2 porodice sa 7 kuće.
Iz Stare Srbije ima 1 porodica sa 4 kuće.
Iz Gruže ima 2 kuće. (podaci datiraju iz 1905. godine)^[2]

Demografija

U naselju Konjuh živi 976 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 44,8 godina (43,1 kod muškaraca i 46,5 kod žena). U naselju ima 300 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,80.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	1346	^[3]
1953.	1382
1961.	1410
1971.	1362
1981.	1377
1991.	1312	1299
2002.	1175	1139

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	1127	98.94%
Crnogorci	5	0.43%
Rusi	2	0.17%
Romi	2	0.17%
Bugari	2	0.17%
Makedonci	1	0.08%
nepoznato	0	0.0%

Godina popisa	1818.	1819.	1820.	1821.	1822.	1823.	1824/25.	1825.	1826.	1827.	1828.	1829.
Konjuh u popisima Jagodinske nahije — od 1818. do 1829.^[4]
Kuće	81	83	81	83	84	87	88	90	98	100	103	110
Poreske glave*	-	95	102	98	101	104	102	99	103	103	106	109
Aračke glave**	203	215	214	219	229	234	248	261	287	285	297	218
Poreske glave = Oženjeni muškarci \| * Aračke glave = Muškarci od 7 do 70 godina

Stanovništvo prema polu i starosti ^[5]


	m	ž
?	13	17
80+	6	23
75-79	20	31
70-74	43	56
65-69	42	54
60-64	27	28
55-59	29	26
50-54	55	46
45-49	59	55
40-44	36	26
35-39	19	31
30-34	36	22
25-29	45	38
20-24	36	34
15-19	32	24
10-14	21	23
5-9	26	25
0-4	16	19
prosek	43.1	46.5

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	263	277	303	308	321	297	300

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	33	71	39	44	42	44	19	8	-	-	3.80

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	498	120	345	25	7	1	511

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	53	353	92	11	2

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	297	226	-	-	26	3	5	12	1	4
Ženski	180	136	-	-	10	-	-	13	2	3
Oba	477	362	-	-	36	3	5	25	3	7
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	1	1	6	3	2	3	-	-	4
Ženski	-	1	-	7	6	2	-	-	-
Oba	1	2	6	10	8	5	-	-	4

Reference

↑ Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-27. Pristupljeno 12.07.2012.
↑ Podaci: „Naselja“ knj.6 (dr. S. Mijatović: Naselja srpskih zemalja
↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Pristupljeno 12.07.2012.
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Literatura

Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-27. Pristupljeno 12.07.2012.

Spoljašnje veze

Portal Srbija

Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
Satelitska mapa (Wikimapia)
Gugl satelitska mapa (Maplandia)
Plan naselja na mapi (Mapquest)

Naselja grada Kruševca

Begovo Brdo • Bela Voda • Belasica • Bivolje • Bovan • Bojince • Boljevac • Brajkovac • Bukovica • Buci • Velika Kruševica • Velika Lomnica • Veliki Kupci • Veliki Šiljegovac • Veliko Golovode • Veliko Krušince • Vitanovac • Vratare • Vučak • Gavez • Gaglovo • Gari • Globare • Globoder • Gornji Stepoš • Grevci • Grkljane • Dvorane • Dedina • Dobromir • Doljane • Donji Stepoš • Đunis • Žabare • Zdravinje • Zebica • Zubovac • Jablanica • Jasika • Jošje • Kamenare • Kaonik • Kapidžija • Kobilje • Komorane • Konjuh • Koševi • Krvavica • Kruševac • Kukljin • Lazarevac • Lazarica • Lipovac • Lovci • Lukavac • LJubava • Majdevo • Makrešane • Mala Vrbnica • Mala Reka • Mali Kupci • Mali Šiljegovac • Malo Golovode • Malo Krušince • Mačkovac • Meševo • Modrica • Mudrakovac • Naupare • Padež • Pakašnica • Parunovac • Pasjak • Pepeljevac • Petina • Pozlata • Poljaci • Ribare • Ribarska Banja • Rlica • Rosica • Sebečevac • Sezemče • Slatina • Srndalje • Srnje • Stanci • Suvaja • Sušica • Tekija • Trebotin • Trmčare • Ćelije • Cerova • Crkvina • Čitluk • Šavrane • Šanac • Šašilovac • Šogolj • Štitare