Boz madde, merkezî sinir sisteminin başlıca bileşenlerinden biridir. Büyük çoğunluğu sinir hücresi gövdelerinden, dendritlerden (kısa gövde uzantıları) ve glia hücrelerinden meydana gelmektedir.
Boz madde; merkezî sinir sistemindeki nöronların ve diğer hücrelerin, miyelin (ak maddeye adını veren yapı) bulundurmayan kısımlarını ifade eder. Uç beynin dış kısmını (serebral korteks) oluşturduğu gibi, ara beynin ve beyin sapının iç bölümlerinde bulunur. Ayrıca omuriliğin iç kısmındaki H biçimindeki hattı da boz madde oluşturur. Ara nöronlar (internöronlar) da yine bu hat içerisinde yer almaktadır.
İstemli kas hareketleri, hafıza, görme, koklama, işitme, konuşma, karar verme ve çevresel değişimleri idrak etme gibi çeşitli olayları yöneten beyin bölümleri boz maddeden oluşmuştur.
Ayrıca bakınız
Sinir Doku |
---|
MSS | Doku tipleri | - Boz madde
- Beyaz madde
- Nöropil
- Meninksler
|
---|
Hücre tipleri | |
---|
|
---|
PSS | Genel | - Dorsal
- Kök
- Gangliyon
- Dal (Ramus)
- Ventral
- Ramus komünikans
- Otonom gangliyon (Pregangliyonik sinir lifleri
- Postgangliyonik sinir lifleri)
|
---|
Bağ doku | |
---|
Nöroglia | |
---|
|
---|
nöronlar / nöron lifleri | Kısımlar | |
---|
Tipler | |
---|
İçe ileten sinir lifleri/ Duyusal nöron | - GSA
- GVA
- SSA
- SVA
- lifler
- Ia veya Aα
- Ib veya Golgi veya Aα
- II veya Aβ ve Aγ
- III veya Aδ veya hızlı acı
- IV veya C veya yavaş acı
|
---|
Dışa ileten sinir lifleri/ Motor nöron | - GSE
- GVE
- SVE
- Üst motor neuron
- Alt motor neuron
|
---|
|
---|
Bitiş | Sinaps | - Elektrik sinaps/Boşluk kavşağı
- Kimyasal sinaps
- Sinaptik vesikül
- Aktif alan
- Postsinaptik yoğunluk
- Otaps
- Şerit sinaps
- Nöromüsküler kavşak
|
---|
Duyusal reseptörler | - Meissner yuvarı
- Merkel sinir sonu
- Pacinian yuvar
- Ruffini sonu
- Kas ekseni
- Serbest sinir sonu
- Nosiseptör
- Kokusal reseptör nöron
- Fotoreseptör hücreler
- Saç hücreleri
- Tat alma cisimciği
|
---|
|
---|