Manuk Azaryan Efendi

Manuk Azaryan Efendi (1849-1922), Ermeni asıllı Osmanlı diplomat.

2 Temmuz 1849'da İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Tüccar Agop Azaryan Efendi'nin oğludur. Ortaköy Ermeni Rüştiyesi'nde ve Paris'te Kolej dö France'da okumuştur. Türkçe, Ermenice, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Latince ve Rumca öğrenmiştir. 1870'te Mekteb-i Harbiye Fransızca öğretmenliğine atanmış, 1872'de Ticaret ve Nafıa Nezâreti'ne naklen geçmiştir. 1874'te Sadaret tercümanlığına atanmış, 1875'te baştercüman olmuştur. Bosna-Hersek Komutanlığı Posta Memurluğu, 1878'de Zara Şehbenderliği yapmış, 1879'da Petersburg Sefareti Birinci Kâtipliği'ne yükseltilmiştir. 5 Eylül 1887'de Barselona Başşehbenderliği'ne atanmıştır. Hariciye Nezâreti Müsteşarlığında bulunmuş, 27 Aralık 1908'de Meclis-i Âyan üyeliği'ne atanmıştır. Ermeni Cemaatinin idarî işlerinde önemli görevler yapan Azaryan Efendi, 1909'da Patrikhane tarafından cismanî başkan seçilmiştir. 1910, 1911'de Patrikhane Umum Meclisi Reisliği görevlerinde bulunmuş, 1922'de vefat etmiştir. Avusturya Devletince Franz Joseph, İspanya Devletince İzabella Katolik nişanlarıyla ödüllendirilmiştir. İran, Rusya, Romanya devletlerince de nişanlar verilmiştir.^[1]