Semendire Kuşatması (1459)

Semendire Kuşatması, 1459 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan İmparatorluğu arasında geçen ve Semendire 'nin Osmanlı İmparatorluğuna teslim edilmesiyle sonuçlanan kuşatmadır. Fatih Sultan Mehmet Han önderliğindeki Osmanlı İmparatorluğu çok sayı da asker ile kale ve çevresini önceden kuşatmış, kale içerisinde Osmanlıyı destekleyen birliklerin ve kalenin komutanı Lazar Brankoviç'in ölümü sonrası tahta geçen eşi Helena, kalenin anahtarını Fatih Sultan Mehmet Han'a teslim etmiştir. Kuşatma öncesi kale içerisindeki görüş ayrılıkları kalenin teslimini hızlandırmıştır.

1456 yılının başlarında Sırp Despotluğu ve Macaristan İmparatorluğu Baronu Đurađ Branković yaşamını yitirdi. 1456 yılının başlarında yerine geçen oğlu Lazar Branković geçti, ancak 2 yıl hüküm süren yeni baron da yaşamını yitirdi. Semendire, etnik kültür bakımından, Macaristan yanlısı ve Türk yanlısı olmak üzere iki parçaya ayrılmaya başladı.

Osmanlı İmparatorluğu 1458 başlarında Macaristan ve çevresinde bulunan stratejik öneme sahip; Bela Stena, Resava, Viševac ve Žrnov kalelerini ele geçirdiler, ancak en büyük ve bölgesel değere sahip Semendire ele geçirilemedi. Böylelikle kuşatma bu bölgede genişletilerek başladı.

Dönemin en ünlü tarihçilerinden olan CHALKOKONDYLES, Laonikos^[1] Katolik Hristiyan inancına sahip Bosnalılar ile birçok konuda anlaşamayan Sırplar’ın Sofya da bulunan, Fâtih Sultan Mehmed’e bir heyet gönderdiğini, Semendire’nin anahtarlarını bu heyetle göndererek Osmanlı İmparatorluğuna sunduğunu belitmektedir.

Başka bir örnek olarak da, Tarihçi ve asker Konstantin Mihajlović 1459’da Lazar Brankoviç’in eşi ve yerine geçen Helena'nın kaleyi Osmanlılar’a teslim ettiğini belirtir.

Osmanlı İmparatorluğu 1458 yıllında etrafta bulunan ve bölgenin en önemli kalelerini ele geçirmiş ve bölgeye yerleşmeye başlamıştı. Büyük bir ordu ile bölgede bulunan Fatih Sultan Mehmet Han, Semendire ve etrafını kuşatma altına almıştı. Kale içerisindeki huzursuzluktan ve anlaşmazlıktan haberden olan Hükümdar stratejik hamleler yaparak kaleyi yönetim ve baronlarından teslim aldı.

Kalenin teslim olmasıyla birlikte kuşatma kaldırıldı ve kale içerisinde büyük bir askerî birlik yerleştirildi. Kalenin en büyük kilisesi camiye dönüştürüldü. Sancak beyi olarak, Minnetoğlu Mehmed Bey getirildi. Minnetoğlu Mehmed Bey bölgeye mescitler inşa ettirdi.

Sırbistan seferlerine katılmış olan Fîruz Bey ise zaferin hatırasına kale içerisine hamam yaptırdı.Bölgede birçok genişletme ve dönüşüm çalışmaları başlatıldı.1467 yılından itibaren Braniçeva vilâyeti büyük ölçüde genişletildi.Bölge Semendire olarak adlandırıldı ve sancak beyliği olarak tayin edildi.

Osmanlı İmaratorluğunda Semendire olarak bilinen bölge “Dârü’l-guzât ve’l-mücâhidîn”^[2] unvanıyla anıldı.

• Bölge genişletilerek sancak beyliği yapıldı.
• Bölgede Osmanlı imparatorluğunun varlığı arttı.
• Stratejik bölgelerin alınması kolaylaştı
• Kale ilerleyen tarihlerde yeni surlar ve hendeklerle güçlendirildi.
• Kale askeri açıdan önemli hale getirildi.

• Đurađ Branković