Ulus Faciası

Middle East Airlines Uçuş 265
Özet
Tarih1 Şubat 1963
Olay türüÇarpışma
BölgeAnkara, Ulus
Hava taşıtı
KalkışLefkoşa Uluslararası Havalimanı, Lefkoşa, Kıbrıs Cumhuriyeti
DestinasyonEsenboğa Havalimanı, Ankara, Türkiye
Yaralı sayısı?
Ölü sayısı104
Hava taşıtı modeliVickers Viscount 745, Douglas C-47
İşletmeciMiddle East Airlines, Türk Hava Kuvvetleri

Ulus faciası ya da Middle East Airlines'in 265 sefer sayılı uçuşu, 1 Şubat 1963 tarihinde Lübnan Havayolu Şirketi Middle East Airlines-Air Liban'a ait Lefkoşa aktarmalı Beyrut-Ankara seferini yapmakta olan Vickers Viscount 745 D tipi yolcu uçağının Esenboğa Havaalanı'na inişe hazırlanırken Türk Hava Kuvvetleri'ne ait Douglas C-47 tipi nakliye uçağıyla çarpışması sonucu, her iki uçağın da Ulus semtinde bulunan meskun mahaller üzerindeki farklı noktalara düşmesiyle sonuçlanan havacılık kazasıdır. Kazada yolcu uçağında bulunan 11 yolcu ve 3 mürettebat, askeri uçakta bulunan 3 Türk askerî personeli ve uçakların düştükleri yerlerde bulunan 87 kişi ile beraber toplam 104 kişi ölmüştür.[1] Kazanın Ramazan ayında Ankara'nın önemli ticari ve yaşam merkezlerinden Ulus semtinde meydana gelmesi can kaybının artmasına neden olmuştur. Enkaz altından cansız çıkarılanların ve daha sonra hayatını kaybeden ağır yaralı kazazedelerin can kayıpları da eklendiğinde ölü sayısı kazadan sonraki günlerde giderek artmıştır. Bazı internet kaynaklarında kazada ölenlerin sayısı 120 olarak gösterilmektedir.[2]

Lübnan uçağının çarparak büyük ölçüde tahrip ettiği Ticaret Hanının, kazadan 50 yıl sonraki görünümü.

Kazanın oluş şekli ve cenaze töreni

Lübnan'dan kalkan Middle East Airlines-Air Liban'a ait Vickers Viscount 745 D tipi, Sedar adlı yolcu uçağı önce Lefkoşa Havalimanı'na uğramış, oradan Ankara'ya doğru hareket etmiş ve saat 16.00'da Esenboğa Havalimanı kulesiyle irtibata geçmiş ve iniş için talimatlar doğrultusunda hareket etmekte iken 16.10'da Etimesgut Havaalanı'ndan kalkmış ve Ankara üzerinde görev uçuşu yapmakta olan, Türk Hava Kuvvetlerine ait Douglas C-47 tipi Çubuk-28 adlı askeri nakliye uçağıyla Akköprü mevkii üzerinde çarpışmış, sol kanadı gövdesinden ayrılan yolcu uçağı, Ulus semtindeki Hükûmet Caddesinin Anafartalar Caddesiyle kesişme noktasına yakın iş hanları üzerine, askeri uçak ise Samanpazarı ve Yenihayat mahallelerindeki bazı gecekonduların üzerine düşmüştür. Daha sonra yapılan incelemelerde kazanın her iki uçak mürettebatı tarafından yapılan bir dizi ihmal neticesinde gerçekleştiği anlaşılmıştır. Yolcu uçağı, aletli uçuş kurallarına uyması gerekirken görerek uçuş protokolüne geçmiş ve bu durumu Esenboğa Havalimanındaki görevlilere bildirmemiş, askeri uçak ise bulunduğu konumu yine Esenboğa'ya rapor etmemiş böylece askeri uçağın bölgedeki mevcudiyetinden haberdar olmayan kule görevlileri yolcu uçağına iniş direktiflerini iletmeye başlamıştır.[3] Kazada askeri uçaktaki 3 Türk Subayından, yolcu uçağındaki 3 kişilik mürettebattan ve 5'i Amerikan, 4'ü Suudi Arabistan, 1'i Lübnan ve 1'i Japon vatandaşı 11 yolcudan kurtulan olmamıştır.[4] Yolcu ucağının deposundaki yakıtın ve çarptığı iş hanındaki İstanbul ve Garanti Bankaları şubelerindeki hava gazı borularının patlayarak tutuşması neticesinde yangın hızla büyümüş, sokakta günlük işleriyle ve Ramazan telaşıyla meşgul kalabalığı yutmuştur. Ulus semti her ne kadar günümüzde merkezi konumunu Kızılay semtine kaptırsa da kazanın olduğu tarihte Ankara'nın en önemli ticari merkezi konumundaydı. Bu nedenle ve kazanın Ramazan ayında gerçekleşmesinden dolayı, iftar öncesi telaşı içindeki kalabalık caddelerdeki can kaybı fazla olmuştur. İlk gün gazetelere 68 olarak yansıyan ölü sayısı, enkaz altından çıkarılanlar ve hayatını kaybeden ağır yaralıların da eklenmesiyle sonraki günlerde 120'ye çıkmıştır. Cenazelerden 49'u 5 Şubat 1963 tarihinde, dönemin Başbakanı İsmet İnönü, Bakanlar Kurulu üyeleri ve bazı milletvekillerinin de katıldığı Hacı Bayram Camiindeki öğle namazını müteakiben kılınan cenaze namazının ardından düzenlenen bir törenle Cebeci Asri Mezarlığındaki şehitliğe defnedilmiştir.[4]

Dış bağlantılar

  • https://web.archive.org/web/20120618133659/http://www.ergir.com/1subat1963_ulus.htm
  • http://www.britishpathe.com/video/ankara-plane-crash 13 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

  1. ^ "(İngilizce) Accident Description". Aviation Safety Network. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2013. 
  2. ^ "Ankara üzerinde 2 uçak çarpışır ve şehrin merkezine düşer, 120 ölü". Tarihinizinde internet sitesi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2013. 
  3. ^ Ankaranın kara günü: 1 Şubat 1963. Ankara Life. Haziran-Temmuz 2010. ss. 88-90. 
  4. ^ a b Büyük bir facia Ankarada Çarpışan İki Uçak Şehrin Merkezine Düştü. Milliyet. 2 Şubat 1963. ss. 1,7. 
  • g
  • t
  • d
Milattan önceki dönemler
Höyük ve tümülüsler
Eski yerleşmeler
Yapılar
Roma İmparatorluğu dönemi
Ankira piskoposları
Yahudilik
Yapılar
Selçuklular dönemi
Yapılar
Camiler
Köprüler
Osmanlılar dönemi
Olaylar
Yönetim
Yapılar
Camiler
Hanlar
Köprüler
Diğer
Kurtuluş Savaşı ve
Cumhuriyet dönemi
Antlaşmalar
  • 1921
  • 1926
  • 1963
Seçimler
Yerel seçimler
Genel seçimler
Eylem ve yürüyüşler
Cinayetler
Terör saldırıları
Kazalar
Akarsular
Göller
Barajlar
İçme suyu barajları
Sulama suyu barajları
Hidroelektrik barajlar
Dağlar
Flora
Fauna
Siyaset
Yönetim
İdari bölümler
Güvenlik
Diğer
Havayolu
Sivil havalimanları
Askerî havalimanları
Karayolu
Otoyollar
Şehirlerarası yollar
Otobüs terminalleri
Demiryolu
Toplu taşıma
Metro
  • M1 (Kızılay - Batıkent)
  • M2 (Kızılay - Koru)
  • M3 (Batıkent - OSB-Törekent)
  • M4 (AKM - Şehitler)
  • Ankaray (A1) (AŞTİ - Dikimevi) (Hafif raylı sistem)
  • Banliyö treni
    Otobüs
    Teleferik
    Ücretlendirme
    Şehir
    Meydanlar
    Bulvarlar
    Cadde ve
    sokaklar
    Parklar
    Anıtlar ve
    heykeller
    Tarihi yerler
    Müzeler
    Yapılar
    Gökdelenler
    Alışveriş
    merkezleri
    Hastaneler
    Apartmanlar
    Kültür ve sanat
    Konser ve
    gösteri
    salonları
    Tiyatro
    sahneleri
    Sinema
    Festivaller
    Liseler
    Üniversiteler
    Kütüphaneler
    Ev sahipliği
    yapılan etkinlikler
    Stadyumlar
    Spor salonları
    Spor kulüpleri
    Camiler
    Kiliseler
    Mezarlıklar
    Wikimedia Commons  • Vikisöz