2 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej

2 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1943 i 1945
Rozformowanie	1943 i 1958
Organizacja
Dyslokacja	Radom^[1]; Szczecin

Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Artyleria
Podległość	2 Dywizja Piechoty 12 Dywizja Piechoty

2 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej (2 dappanc) – pododdział artylerii przeciwpancernej ludowego Wojska Polskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Dywizjon został sformowany w obozie sieleckim, na podstawie rozkazu organizacyjnego Nr 1 dowódcy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki jako 2 samodzielny dywizjon przeciwpancerny. Pododdział organizowany był według sowieckiego etatu Nr 04/504 samodzielnego niszczycielskiego dywizjonu przeciwpancernego (ros. отдельный истребительно-противотанковый дивизион). Zasadniczym uzbrojeniem dywizjonu było dwanaście 45 mm armat przeciwpancernych wz. 1942 i trzydzieści sześć rusznic przeciwpancernych PTRD i PTRS. 15 lipca 1943 roku, w rocznicę bitwy pod Grunwaldem, żołnierze złożyli uroczystą przysięgę. W sierpniu 1943 roku jednostka podporządkowana została dowódcy 2 Dywizji Piechoty im. Henryka Dąbrowskiego. W listopadzie dywizjon otrzymał numer poczty polowej 64062. 1 stycznia 1944 roku na ewidencji pododdziału było 239 żołnierzy (według etatu miało być 220), w tym: 26 (27) oficerów, 75 (85) podoficerów i 138 (108) szeregowców.

7 maja 1944 roku dowódca 1 Armii Polskiej w ZSRR rozkazem Nr 006/OU nakazał rozformować dywizjony przeciwpancerne w dywizjach piechoty, a w ich miejsce sformować samodzielne dywizjony artylerii samobieżnej dział SU-76 według etatu Nr 04/568. Faktycznie dywizjon rozformowany został do 9 czerwca 1943 roku. W jego miejsce, 5 czerwca 1944 roku, w skład 2 Dywizji Piechoty włączona została radziecka jednostka artylerii samobieżnej SU-76 i przemianowana na 2 dywizjon artylerii samochodowej. Kompania rusznic przeciwpancernych z rozformowanego dywizjonu pozostać miała w 2 DP. Pozostały skład osobowy jednostki przeniesiony został do organizującej się 4 Brygady Artylerii Przeciwpancernej.

We wrześniu 1945 roku na bazie rozformowanego 20 pułku artylerii przeciwpancernej po raz drugi w składzie 2 DP utworzony został 2 samodzielny dywizjon artylerii przeciwpancernej. Nowy pododdział organizowany był według etatu Nr 2/4.

Dywizjon stacjonował w garnizonie Radom. W czerwcu 1949 roku został dyslokowany do Szczecina i podporządkowany dowódcy 12 Dywizji Piechoty. W 1958 roku został przeformowany w 22 dywizjon rakiet taktycznych.

Struktura organizacyjna według etatu Nr 2/79 z 1948

Dowództwo
sztab
pluton dowodzenia
trzy baterie armat przeciwpancernych
- dwa plutony ogniowe po 2 działony

Razem 164 żołnierzy i 12 armat 76 mm ZiS-3

Żołnierze dywizjonu

Przypisy

↑ Kajetanowicz 2005 ↓, s. 427.

Bibliografia

Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydaw. TRIO : Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
Dariusz Faszcza: Z Dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2005. ISBN 83-11-10131-0.

Wojska Rakietowe i Artyleria ludowego Wojska Polskiego

Dywizje artylerii	2 DA 5 DA 5 DAA 6 DAP 8 DAP 10 DAA
Brygady artylerii	1 BAC 1 SBM 2 BAH 3 BAH 4 BAPpanc 5 BAC 6 BAL 6 BAP (6 BAA) 7 BAH 8 BAC 9 BAPpanc 10 BAC 11 BAPpanc 12 BAC 13 BAC 14 BAC (14 BAA) 14 BAPpanc 15 BAC 16 BAA 17 BAH 18 BROT 19 BAH 20 BROT (2 BROT) 21 BAC (21 BAA) 22 BAPpanc 23 BAPpanc 24 BMC 25 BAH 26 BAH 27 BM 28 BAPpanc 29 BAH 30 BAHC 31 BAA 32 BROT 33 BAC (33 BAA) 34 BAHC 35 BAA 36 BROT (3 BROT)
Pułki moździerzy	1 pm 2 pm 3 pm 5 pm 6 szkol. pm 8 pm 10 pm 11 pm 12 pm 14 pm 15 pm 17 pm 18 pm 19 pm 21 pm 23 pm
Pułki artylerii lekkiej	1 pal 2 pal 3 pal 5 pal 6 pal 22 pal 23 pal 33 pal 34 pal 35 pal 36 pal 37 pal 38 pal 39 pal 40 pal 41 pal 42 pal 43 pal 45 pal 48 pal 54 pal 55 pal 114 pal 117 pal 119 pal 121 pal 122 pal 132 pal 134 pal 138 pal
Pułki artylerii ciężkiej	67 pac 71 pac 80 pac 82 pac 85 pac 112 pac 118 pac 120 pac 135 pac 139 pac 148 pac 159 pac
Pułki artylerii przeciwpancernej	4 pappanc 19 pappanc 14 pappanc 20 pappanc 29 pappanc 30 pappanc 31 pappanc 53 pappanc 56 pappanc 58 pappanc 63 pappanc 72 pappanc 78 pappanc 91 pappanc 92 pappanc 101 pappanc 105 pappanc 106 pappanc 110 pappanc 144 pappanc 156 pappanc
Pułki artylerii haubic	7 pah 8 pah 9 pah 10 pah 11 pah 12 pah 33 pah 34 pah 39 pah 41 pah 44 pah 47 pah 50 pah 68 pah 70 pah 73 pah 74 pah 87 pah 90 pah 103 pah 105 pah 108 pah 109 pah 113 pah 114 pah 116 pah 123 pah 127 pah 131 pah 140 pah
Pułki artylerii	1 pa 2 pa 3 pa 4 pa 5 pa 9 pa 16 pa 21 zpa 22 pa 33 pa 36 pa 37 pa 39 pa 40 pa 41 pa 59 zpa 76 mpa 113 pa
Polowe Techniczne Bazy Rakietowe	11 PTBR 15 PTBR 18 PTBR 21 PTBR
Dywizjony rakiet taktycznych	1 drt 10 drt 18 drt 19 drt 2 drt 22 drt 24 drt 4 drt 41 drt 42 drt 44 drt 5 drt 7 drt 8 drt
Dywizjony dowozu rakiet	25 ddr 28 ddr
Dywizjony artylerii BROT	27 da 28 da 16 da 17 da 9 da 13 da 3 da 6 da

Zobacz też: Jednostki artylerii Wojska Polskiego
Pułki artylerii Wojska Polskiego
Pułki artylerii LWP

Artyleria używana przez Wojsko Polskie po II wojnie światowej

Artyleria ciągniona	85 mm armata przeciwpancerna D-44 100 mm armata polowa wz. 1944 (BS-3) wz. 1938/1985 152 mm haubicoarmata wz. 1937 (MŁ-20)
Artyleria samobieżna	2S1 Goździk wz. 1977 Dana Krab^[A] 2S7 Pion ASU-85 Rak
Artyleria rakietowa	WP-8z BM-8 BM-13 BM-14 BM-21 Grad BM-24 RM-70 WR-40 Langusta^[A] 3M6 Trzmiel 9M14 Malutka 9K111 Fagot 2P16 (2K6 Luna) OTR-21 Toczka (9K79) 9P113 (9K52 Łuna-M)