Mieczysław Oborski

Mieczysław Oborski
pułkownik dyplomowany pułkownik dyplomowany
Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1900
Radomyśl

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1953
Warszawa, więzienie mokotowskie, Polska

Przebieg służby
Lata służby

1921–1953

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Wojsko Polskie we Francji
Polskie Siły Zbrojne
ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

17 Pułk Artylerii Lekkiej
3 Dywizja Piechoty Legionów
Sztab Główny
2 Dywizja Strzelców Pieszych
Obóz Durensoth
Obóz Winterthur
4 Dywizja Piechoty
Okręg Wojskowy Nr I
Główny Inspektorat Artylerii WP

Stanowiska

dowódca plutonu artylerii
dowódca baterii artylerii
I oficer sztabu dywizji
szef oddziału IV
komendant obozu
zastępca komendanta obozu
szef sztabu dywizji
szef sztabu dowództwa artylerii okręgu wojskowego
szef Wydziału Operacyjno-Zwiadowczego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa
kampania wrześniowa
kampania francuska 1940

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja)

Mieczysław Arkadiusz Oborski (ur. 21 stycznia?/2 lutego 1900 w Radomyślu, zm. 6 lutego 1953 w Warszawie) – oficer dyplomowany artylerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, pułkownik ludowego Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodzony 2 lub 15[1] lutego 1900. Był synem Leona i Ludwiki ze Skulskich. Po ukończeniu Kijowskiego Korpusu Kadetów studiował w Oficerskiej Szkole Artylerii w Kijowie. Działał w kołach zrzeszających Polaków w Rosji, w sierpniu 1917 wstąpił do Polskiej Ligi Walki Czynnej, a w listopadzie tego roku przeszedł do I Korpusu Polskiego w Rosji, w styczniu 1918 walczył na froncie, ranny. Latem 1919 podczas próby przedostania się do Polski aresztowany, więziony w Kijowie i Charkowie. Wrócił do kraju w sierpniu 1921 i zgłosił się ochotniczo do wojska. Studiował w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie, a następnie w Oficerskiej Szkole Artylerii w Toruniu. W 17 Pułku Artylerii Lekkiej w Gnieźnie dowodził plutonem, a w 1931 roku baterią.

Awansowany do stopnia porucznika artylerii ze starszeństwem z 1 lipca 1925[2]. 4 stycznia 1932 powołany został na dwuletni kurs w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. 1 października 1933, po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu naukowego oficera dyplomowanego, przydzielony został do dowództwa 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu, na stanowisko pierwszego oficera sztabu. 22 lutego 1934 roku został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 47. lokatą w korpusie oficerów artylerii[3]. W tym samym roku został skierowany na kurs transportowy w Szefostwie Komunikacji Wojskowych Sztabu Głównego w Warszawie, a następnie przeniesiony do Sztabu Głównego w Warszawie z pozostawieniem na kursie[4].

W Szefostwie Komunikacji od grudnia 1934 roku do wiosny 1936 roku zajmował się sprawami żeglugi rzecznej. Latem 1937 roku opracowywał instrukcję o transportach powrotnych, natomiast jesienią tego roku został skierowany na staż do jednego z pułków artylerii. Do marca 1939 roku włącznie brał udział w pracach nad planem transportowym będącym częścią składową planu operacyjnego „Wschód”, natomiast od początku kwietnia w opracowywaniu planu transportowego będącego ogniwem planu operacyjnego „Zachód”. Był członkiem ekipy oficerów liniowych, którą kierował ppłk. dypl. Jerzy Stępniewski. Razem z ppłk. dypl. Teodorem Tobikiem był odpowiedzialny za wdrożenie na linii transportowej „B” transportów pozadywizyjnych i koncentracyjnych oraz przygotowanie dokumentów dla oficerów kierujących załadowaniem (KZ) i wyładowaniem (KW) oraz oficerów regulujących. 28 sierpnia, po rozwiązaniu ekipy oficerów liniowych, został przydzielony do Wydziału Operacyjno-Transportowego Szefostwa Komunikacji Wojskowych Sztabu Naczelnego Wodza na stanowisko kierownika Referatu Sytuacyjnego („oficera dla zbierania sytuacji transportowej”). 18 września przekroczył granicę z Rumunią. We Francji był początkowo oficerem sztabu 2 Dywizji Piechoty[5]. W czasie kampanii francuskiej był szefem Oddziału IV Sztabu 2 Dywizji Strzelców Pieszych.

Podczas kampanii wrześniowej przedostał się ze sztabem do Rumunii, internowany w obozie Călimănești. Uciekł z obozu i przez Jugosławię i Włochy dotarł do Francji. Tu w 2 Dywizji Strzelców Pieszych jako szef Oddziału IV. Gdy w czerwcu 1940, po wcieleniu do 45. korpusu francuskiej 8. Armii, cała dywizja została internowana w Szwajcarii, został komendantem obozu w Durensoth, a następnie zastępcą komendanta obozu uniwersyteckiego w Winterthur. W 1944 został przerzucony do Wielkiej Brytanii, gdzie objął stanowisko szefa sztabu 4 Dywizji Piechoty.

W grudniu 1945 powrócił do Polski, został przyjęty do Wojska Polskiego i wyznaczony na stanowisko szefa sztabu Dowództwa Artylerii Okręgu Wojskowego Nr I Warszawa. We wrześniu 1946 przeniesiony został do Głównego Inspektoratu Artylerii WP, na stanowisko szefa Wydziału Operacyjno-Zwiadowczego. W 1947 awansowany do stopnia pułkownika. We wrześniu 1950 został starszym pomocnikiem szefa Oddziału Operacyjnego Dowództwa Artylerii WP do spraw studiów.

Zatrzymany 21 maja 1952 przez funkcjonariuszy Informacji Wojskowej i oskarżony o działalność w rzekomych strukturach konspiracji w wojsku. 14 sierpnia 1952 ława NSW pod przewodnictwem ppłk. Juliusza Krupskiego skazała go po wymuszonych zeznaniach na karę śmierci[6] 4 września 1952 Zgromadzenie Sędziów NSW utrzymało wyrok w mocy. 18 listopada 1952[7] Prezydent Bierut odmówił skorzystania z prawa łaski, o czym zawiadomiono NSW dopiero 3 lutego, najprawdopodobniej, ażeby móc jeszcze wyłudzić ostatnie zeznania[8]. Wyrok wykonano 6 lutego 1953. Świadkiem wywoływania na śmierć był Władysław Boczula z Uciechowa[9]. Dokładne miejsce pochówku jest nieznane. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze „na Łączce” i na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 221-4-25/26)[10]. Zrehabilitowany w 1956.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Rocznik Oficerski 1932. Ponadto ta publikacja podała tożsamość Arkadiusz Mieczysław Oborski.
  2. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 208.
  3. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 5 z 23 lutego 1934 roku, s. 75.
  4. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 263.
  5. Oborski 1940 ↓, s. 73-75, 85.
  6. "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.
  7. M. Szejnert, s. 75
  8. M.Szejnert, j.w.
  9. M. Szejnert, s. 230
  10. Cmentarz Stare Powązki: LIDIA CZERWIŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-25] .
  11. M.P. z 1947 r. nr 23, poz. 88

Bibliografia

  • Mieczysław Oborski: Sprawozdanie o przebiegu prac związanych z planem transportowym. [w:] Szef Komunikacji Naczelnego Wodza – Relacje „L”-„Ż”. Sygn. B.I.10c [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1940. [dostęp 2017-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-07)].
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991., zob też Straceni w Więzieniu mokotowskim.
  • Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
  • AAN, Kancelaria Cywilna Prezydenta RP, 829 0340/52; AI MON, NSW, 160/91/847, 923
  • ibidem, NPW, 161/91/1844–1850
  • AIPN, Teczki więźniów 1953, Oborski Mieczysław
  • J.R. Kubiak, Tajemnice więzienia mokotowskiego...
  • Jerzy Poksiński, Victis honos..., według indeksu