Mieczysław Karaś

Mieczysław Karaś

Data i miejsce urodzenia	10 lutego 1924 Przędzel
Data i miejsce śmierci	10 sierpnia 1977 Kraków
profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Habilitacja	1957
Profesura	1966
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński
Rektor
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński
Okres spraw.	1972–1977
Odznaczenia

Mieczysław Karaś (ur. 10 lutego 1924 w Przędzelu, zm. 10 sierpnia 1977 w Krakowie) – polski językoznawca, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1972–1977 rektor UJ, działacz komunistyczny. Od 1959 kierownik Pracowni Atlasu i Słownika Gwar Polskich Polskiej Akademii Nauk oraz przewodniczący Komisji Językoznawstwa PAN.

Najstarszy z czworga dzieci Józefa Karasia, kowala, oraz Anieli z domu Byra. W okresie II wojny światowej działał w konspiracji najpierw w Związku Walki Zbrojnej, później w Armii Krajowej. Od 1941 uczęszczał na tajne komplety, maturę zdał w Nisku w 1944. W latach 1945–1950 studiował polonistykę na UJ, w 1957 został powołany na stanowisko docenta w Katedrze Języka Polskiego UJ, w 1966 został profesorem nadzwyczajnym, w 1971 zaś — profesorem zwyczajnym. W latach 1966–1972 pełnił funkcję prorektora UJ równocześnie będąc od 1968 kierownikiem Katedry Języka Polskiego, a od 1971 dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej UJ. Autor ponad 300 prac z zakresu językoznawstwa, onomastyki i języka polskiego. W 1972 przyznano mu nagrodę państwową I stopnia.

Od 1953 do śmierci należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej^[1]. Od 1953 do 1956 pełnił funkcję I sekretarza OOP, a od 1958 do 1965 I sekretarza POP na Uniwersytecie Jagiellońskim^[1]. Od 1962 do 1965 wchodził w skład egzekutywy, a od 1965 do 1967 w skład plenum Komitetu Miejskiego PZPR w Krakowie^[1]. Od 1968 do 1972 zasiadał w Centralnej Komisji Rewizyjnej, a od 1968 do śmierci pełnił funkcję zastępcy członka Komitetu Centralnego PZPR^[1]. Był delegatem na IV, V, VI, VII Zjazd PZPR^[1].

30 maja 1977 dokonał odsłonięcia tablicy upamiętniającej Grzegorza z Sanoka w jego rodzinnym mieście na budynku tamtejszego Zajazdu^[2]. Zmarł nagle, pochowany został 13 sierpnia 1977 w alei zasłużonych na cmentarzu Rakowickim w Krakowie^[3].

• Order Sztandaru Pracy I klasy^[4]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski^[5]
• Medal Komisji Edukacji Narodowej^[5]
• Złota odznaka „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa” (1964)^[6]
• Medal Merentibus (nadany pośmiertnie przez Senat Uniwersytetu Jagiellońskiego)
• Order Cyryla i Metodego (Bułgaria)
• Order Palm Akademickich (Francja)

• Mały atlas gwar polskich (red. nacz. od 1967)
• Polskie dialekty Orawy (1965)
• Słownik wymowy polskiej (1977; współredaktor)

• Krzysztof Stopka, Andrzej Kazimierz Banach, Julian Dybiec: Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego wyd. 2000
• Encyklopedia Krakowa, Kraków 2000.
• Pogrzeb prof. Mieczysława Karaia, "Trybuna Robotnicza", nr 183, 15 sierpnia 1977, s. 2.

• Teresa Stanek „Marzec 1968 na UJ” wspomnienie o profesorze. www2.almamater.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].